شخصی که مراقب خرمن است و او را شعط،سرکار،ضابط یا متصدی گویند که به معنای مباشر مالک ده است باید مکانی را اختیار نماید که نزدیک به خرمن باشد ولی بلندتر از زمین خرمن باشد که در کلیه احوال تمام خرمن در پیش نظر او و در دید او باشد و به احوالی خرمن باخبر […]

شخصی که مراقب خرمن است و او را شعط،سرکار،ضابط یا متصدی گویند که به معنای مباشر مالک ده است باید مکانی را اختیار نماید که نزدیک به خرمن باشد ولی بلندتر از زمین خرمن باشد که در کلیه احوال تمام خرمن در پیش نظر او و در دید او باشد و به احوالی خرمن باخبر باشد و حواس او به مکر و حیله رعیت و اهل مزرعه باشد. این اشخاص از خدا بی خبر هستند و اگر با ملایمت و مهربانی با ایشان برخورد نمایی به تو رحم نمی کنند و اگر خیلی با ستم با آنها رفتار کنی ناله و زاری می نمایند.
هر روز عصر با مهر چوبی که به خط کوفی یا نسخ بر آن حک شده باشد «یا علی،یا رزاق،یا ذالغما،یا حافظ، خرمن به دست آمده را مهر نمایند و مهر را در شب،جای درستی ضبط نمایند که در دسترس کسی نباشد و شب ها مراقب و مواظب باشند و دائما به گرد خرمن گردش نمایند و مواظب باشند و متصدی باید مراقب همه خرمن ها باشد که دست خورده نباشند البته به خداوند هم باید سپرد که او هم اموال را حفظ نماید.
دیده شده است که از بذر می خورند و از حاصل کار هم برمی دارند؛هنگام پاک کردن غلات،کاه را داخل دانه ها می نمایند؛حتی برای دزدی داخل کفش یا مشک آب غله ها را از خرمن خارج می کنند و هنگام برداشت تنباکو،برگ های آن را هنگام جمع آوری،زنان و دختران در شلوار خود پنهان می کنند، در نهایت سنگی را که در خرمن برای وزن کردن و تحویل گرفتن اجناس معین شده است،سنگ را در آب می جوشانند تا وزن آن کم می شود
مفاتیح الارزاق ج۳
ص۱۲