پروژه‌ نفوذ به قدمت ۱۸ سال در دورافتاده ترین روستاهای کشور

🔹سپتامبر سال ۲۰۰۰، ۱۸۹ تن از سران دولت‌ها «سند توسعه هزاره» را در سازمان ملل تصویب کردند و طبق آن متعهد شدند تا سال ۲۰۱۵ به آرمان‌های توسعه هزاره (MDGs) دست پیدا کنند. ترویج برابری جنسیتی و توانمندسازی زنان، تضمین پایداری محیط‌زیست و همچنین ایجاد حکومت‌های دموکراتیک از مهمترین این آرمان‌ها بود. یکی از پروژه¬های طراحی شده توسط دفتر عمران ملل متحد(UNDP) و صندوق جهانی محیط‌زیست (GEF) (از نهادهای تشکیل شده در سازمان ملل جهت اجرای سند) پروژه بین‌المللی ترسیب کربن(CSP) است.

 🔹دفتر عمران ملل متحد در راستای ترغیب ایران طی توافقی با سازمان برنامه‌وبودجه وقت، در سال ۱۳۷۸ گروه‌هایی را جهت آشنایی به کشورهایی که طرح در آن‌ها اجرا می‌شد، برد و توانست در سال ۱۳۸۰ ، طرح را در شیرآباد زاهدان کلید بزند. سازمان برنامه‌وبودجه وقت با توجه به تجربیات در شیرآباد قصد داشت این طرح را در ۴ استان دیگر تعمیم دهد که بنابر دلایل نامعلومی با مخالفت دفتر عمران ملل متحد مواجه شد و طرح متوقف شد. 

🔹طبق منابع نوشتاری طرح، ترسیب¬کربن به روند ذخیره کربن موجود هوا در خاک و گیاهان گفته می‌شود. هدف نهایی طرح، ارائه یک مدل اجتماعی- اقتصادی جهت رسوب دادن کربن در جو است. طرح با رویکرد محیط‌زیستی شروع و با بررسی ظرفیت‌های اکولوژیکی ادامه پیدا می‌کند. نیازهای اجتماعی احصاء و برنامه اجتماعی-اقتصادی جهت ترسیب کربن و معرفی مشاغل جایگزین به روستاییان ختم می شود.

🔹با توجه به اینکه بحث‌های مرتبط با بیابان‌زدایی و احیای مراتع در راستای مأموریت‌های سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری ایران است و همچنین از آنجا که سازمان مذکور نسبت به سازمان برنامه‌وبودجه دارای ساختار سازمانی گسترده‌تری در بدنه استان‌ها، شهرستان‌ها و حتی بخش‌هاست؛ در سال ۱۳۸۳ از سوی دفتر عمران ملل متحد (UNDP) سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور به عنوان مجری طرح موسوم به ترسیب کربن انتخاب شد تا آن را در کشور اجرایی کند.

🔹در حال حاظر فاز سوم این طرح در کشور کلید خورده است. همچنین دفتر عمران ملل متحد توانسته است با نفوذ در سازمان¬ها و نهادهای مردمی و دولتی، طرح را گسترش داده و حتی آن را در راستای اقتصادمقاومتی معرفی کند. در ادامه به نحوه گسترش طرح در کشور و همچنین نتایج اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی نامطلوبی که در روستاهای کشور داشته است، خواهیم پرداخت.

📚 منبع:  واحد مطالعات امنیت غذایی جنبش مصاف