🔹درحالیکه برخی واردکنندگان دام نظیر #سازمان_اقتصادی_کوثر در سالهای اخیر در توجیه واردات این ذخایر ژنتیکی، به اهداف اصلاح نژادی و ارتقای ظرفیت دام بومی اشاره می‌کنند که شواهد نشان می‌دهد این کار نه تنها موجب اصلاح نژاد دام ها نمی‌شود بلکه در مواردی می‌تواند نژادهای بومی ما را نیز در معرض نابودی قرار دهد:

۱⃣ کشور اصلاح کننده دام به هیچ وجه دام اصلی اصلاح شده را صادرنمی کند (بلکه نتاج حاصل ازچندنسل بعد را میفروشد که خلوص صفات پایین تری دارد و در نتیجه بعد از چندنسل تفرق صفات و دپرسیون ژنتیکی رخ میدهد)

۲⃣ تلاقی دامهای اصلاحی نژاد غیربومی با دامهای بومی منجربه تولید نُتاج مطلوب نخواهد شد. چون کشور اصلاح کننده آن دام مترادف اصلاح ژنهای دام_نر، ژن های یک دام ماده مخاطب سلولهای جنسیِ نراصلاحی را نیز اصلاح کرده و این دو تنها درتلاقی باهم نتاج مطلوب را حاصل خواهند کرد (درنتیجه تلاقی دامهای بومی با دامهای وارداتی اصلاح شده غیر بومی, بعد ازچندنسل منجر به تولید فرزندانی میشود که نه صفات مطلوب دامهای بومی را دارند و نه صفات اصلاحی دام وارداتی! شواهد این امر در کشورهای مجارستان و افریقای جنوبی تجربه شده است).

۳⃣ متوسط بارندگی ایران ۲۵۰ میلی متر و متوسط بارندگی اکثر کشورهایی که از آنها دام وارد کرده (و می‌کنیم) بالای ۴۰۰ میلیمتر است. بنابراین دام‌های وارداتی سازگار با اقلیم ما نیستند و توان چرا ندارند و فقط قابلیت پرورش کنترل شده در واحدهای صنعتی (باهزینه بالای تهیه علوفه) را دارند و دامداران خرده پا توان پرورش بهینه این دامهای حساس را ندارند! (نتیجه: تهدید اقتصاد روستاها و وابستگی سنگین به واردات علوفه و غذای دام سازگار با دام وارداتی!)

۴⃣ راهبرد اصلاحی کشورهای توسعه یافته ابتدا شناخت دقیق ذخایر ژنتیکی بومی خود و تهیه بانک اطلاعات این صفات و سپس انجام اصلاح ژنی بین دامهای بومی (که با زیست چند قرنه, قابلیت سازگاری بالایی با اقلیم کشور پیدا کرده اند) می باشد. (نکته: در صورتیکه صفتی در بانک اطلاعات دام بومی این کشورها موجود نباشد, گزینه اصلاحی, واردات و آن هم واردات سلول جنسی اصلاحی (اسپرم و تخمک) می باشد, نه واردات دام زنده! این واردات نیز توسط مراکز علمی و با تعداد اندک (نه چندهزارتا!!) و به صورت کاملا کنترل شده و با قرنطینه های طولانی انجام میگیرد!)

🔹 تجربه واردات دام در دهه های گذشته شکست خورده است چنانچه امروز حتی پرورش نژادهایی مثل گاو هولشتاین با سابقه بیش از ۵۰ ساله پرورش در ایران اقتصادی نیست و شرکتهای وارد کننده به دنبال جایگزینی این نژاد هستند! بنابراین این اتفاق برای سایر دامهای وارداتی هم متصور است!

⁉️ پی‌نوشت۱ : آیا ایران به تعداد این تنوع اقلیمی که دارد تعداد ایستگاه های ثبت و اصلاح ژنی دام بومی در اقصی نقاط کشور را نیز دارد؟! ایران دارای ۲۸ نژاد گوسفند بومی است که در نوع خود بی نظیر می‌باشد. حال چقدر دامهای بومی خودمان را شناخته ایم که برای اصلاح، اولین گزینه ما واردات دام غیربومیست که دارای کلی مخاطرات است و کمترین آن از بین رفتن خلوص ژنتیکی دامهای بومی و تهدید مالکیت معنوی این ذخایر ژنتیکی بومیست؟!

‼️ پی‌نوشت ۲: اصلاح نژاد دام فعالیتی بلندمدت (۱۰ الی ۲۰ ساله) است و مدیران دولتی کم حوصله ما به خیال خود با واردات دامهای غیربومی اصلاحی این مسیر را میان بر میزنند غافل از اینکه خود و کشور را به بن بست نزدیک تر میکنند!

کد مطلب : M97032203

📚 منبع : واحد مطالعات امنیت غذایی مصاف