«دولت بلژیک در تلاش است تا طرحی را به تصویب برساند که بر اساس آن، آزادی دادن اسدالله اسدی، دیپلمات زندانی جمهوری اسلامی به تهران ممکن خواهد شد. این معامله احیاناً در ازای آزادی یک یا چند گروگان دو تابعیتی یا فرانسوی صورت خواهد گرفت. فراتر از این معامله، اروپائیان در تلاشند تا بهره‌گیری از منابع نفت و گاز ایران را تسهیل کنند».

وبسایت رادیو فرانسه ضمن انتشار مطلب فوق نوشت: چه کسی می‌تواند وابستگی عاجزانه اروپائیان به انرژی روسیه را کاهش دهد؟ در حالی که افزایش بهای بنزین و گاز و برق شهروندان اروپایی را کلافه کرده، برخی دولت‌های غربی به فکر ذخایر عظیم ایران یا ونزوئلا افتاده‌اند. مشکل این‌جاست که حکومت‌های این کشورها از نظر غربی‌ها چندان قابل معاشرت نیستند. اما وقتی پای منافع حیاتی در میان باشد، اروپایی‌ها در کنار گذاشتن معیارهای اخلاقی و حقوقی و رجوع به «سیاست واقع‌بینانه» بسیار تردست و ورزیده‌اند.

کمتر از یک هفته قبل، دولت فرانسه خواستار بازگشت نفت ایران و ونزوئلا به بازار جهانی شد. یکی از مقامات ارشد کاخ الیزه با اشاره به تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران و ونزوئلا، تأکید کرد که بازگشت نفت این دو کشور به بازارهای جهانی، بخشی از مشکلات عرضه انرژی را که پس از حمله روسیه به اوکراین تشدید شده جبران خواهد کرد.

اما مشکل با ایران یکی و دوتا نیست. پرونده‌ها متعددند و گاه بسیار قدیمی. از اختلافات بر سر «حمایت از تروریسم» گرفته تا گروگانگیری… در این وضعیت، بلژیکی‌ها طرحی را به مجلس برده‌اند که بر اساس آن «انتقال» محکومان به ایران ممکن خواهد شد. در صورتی که پارلمان این طرح را بپذیرد، راه «انتقال»

(یا بازگرداندن) اسدالله اسدی، دیپلمات جمهوری اسلامی از زندان‌های بلژیک به تهران باز خواهد شد. اسدی، دبیر سوم سفارت جمهوری اسلامی ایران در وین، به ۲۰ سال زندان محکوم شده است. اما اگر اسدی به تهران بازگردد، چه کسی یا کسانی به ازای او آزاد خواهند شد؟ آیا مبادله با فریبا عادلخواه پژوهشگر دوتابعیتی یا بنژامن بریر توریست فرانسوی ممکن خواهد بود؟ و یا شاید حتی دو فعال سندیکایی فرانسوی که کمتر از دو ماه قبل در ایران گرفتار شدند، مبلغ معامله باشند؟

ولی روزنامه لوموند به نقل از مسئولان دیپلماسی بلژیک یادآوری می‌کند که «هر اقدامی که بتواند زمینه آزادی دکتر احمدرضا جلالی را فراهم کند، در اولویت قرار خواهد داشت»… دکتر جلالی اگرچه تابعیت سوئد را دارد اما قبلاً در دانشگاه‌های بروکسل تدریس می‌کرده است. جمهوری اسلامی تاکنون چند بار تهدید به اعدام قریب‌الو‌قوع وی کرده است.

بدین‌ترتیب به نظر می‌رسد که چانه‌زنی میان تهران از یک‌سو و پاریس و بروکسل و شاید استکهلم در سوی دیگر، به شدت ادامه دارد. شاید بلژیکی‌ها و فرانسوی‌ها قصد دارند فقط یک دیپلمات جمهوری اسلامی را (اسدی) با چند زندانی اروپایی و دوتابعیتی معاوضه کنند؟

اینک شرایط نسبت به چند ماه قبل تغییر کرده و جنگ اوکراین برای کشورهای اروپای غربی به دردسر بزرگی تبدیل شده است. یک «منبع دیپلماتیک» که نامش فاش نشده به لوموند می‌گوید: «آنچه تغییر کرده، وضعیت بین‌المللی است. حالا اراده‌ای جدی برای بهبود روابط با یک فروشندۀ بالقوۀ نفت و گاز شکل گرفته»… همین منبع حدس می‌زند که شاید گفت‌وگوهایی در جهت آزاد شدن بنژامن بریر در جریان باشد. لوموند نتیجه می‌گیرد که پس احتمالاً بلژیک در این اقدامات تنها نیست (فرانسه هم هست).

لوموند در پایان یادآوری می‌کند تهران بارها از زندانیانش در معامله با غربی‌ها استفاده کرده است. چنان‌که کمتر از چهار ماه قبل، لندن با پرداخت یک بدهی قدیمی به تهران، آزادی نازنین زاغری و انوشه انصاری را کسب کرد.

📕روزنامه کیهان ۱۳تیر۱۴۰۱