هنوز یک هفته از طرح پیشنهادی آمریکا و اروپا نگذشته که آمریکا تحریم‌های جدیدی را علیه ایران وضع کرد. مقامات ایران هم در واکنش به تحریم‌های جدید واشنگتن از «راه‌اندازی هزار سانتریفیوژ جدید و پیشرفته» خبر دادند و تأکید کردند «آمریکایی‌ها تصور نکنند با این اقدامات می‌توانند در میز مذاکره امتیاز بگیرند».

سرویس سیاسی

مواضع و اظهارات غربی‌ها در موضوع برجام حاکی از آن است که آنها در پروسه تاکتیک‌های نخ‌نمایی چون «چماق و هویج»، «پلیس خوب، پلیس بد» و همچنین « بازی بزدل» گیر کرده و در قبال ایران در بحران نقش به سر می‌برند.
آن‌ها از یک‌سو می‌خواهند با سیاست‌های یک‌جانبه گرایانه و سلطه‌جویانه، از لغو تحریم‌ها فرار کنند و از سوی دیگر، مشکلات خود و بحران‌های برآمده از تحولات کنونی جهان (اپیدمی کرونا، مشکلات اقتصادی، جنگ اوکراین و بحران انرژی و…) را حل‌وفصل کنند.
هدف اصلی آمریکا در قبال ایران
فرار از لغو تحریم‌ها
با ژست دیپلماسی!
آمریکا و تروئیکای اروپا اگرچه هرازگاهی، طرحی نو را در پیش می‌گیرند و برای ازسرگیری مذاکرات هسته‌ای و احیای برجام، از ایده‌ها و پیشنهادات جدید صحبت می‌کنند اما واقعیت همان است که بوده است؛ «فرار از لغو تحریم‌ها در سایه دیپلماسی!»
طرف‌های غربی ضمن اینکه از پنجره و فرصت دیپلماسی سخن می‌گوید اما راه تهدید و تحریم را در پیش گرفته‌اند. آمریکایی‌ها نمی‌خواهند بپذیرند که مقصر اصلی وضعیت کنونی برجام هستند و برای جبران خسارات بایستی شانه خود را زیر بار مسئولیت دهند و از خیانت‌ها و خباثت‌های خود علیه جمهوری اسلامی ایران عقب بنشینند.
رفتار غیرسازنده و عاری از حسن‌نیت آنها به‌قدری برای جمهوری اسلامی ایران عادی‌ شده که هر طرح و ابتکاری حتی پیشنهاد اخیر جوزف بورل (پیشنهادی که معلوم نیست چه اجزایی دارد و جو بایدن
رئیس‌جمهور آمریکا هم گفت با همفکری واشنگتن تهیه شده) برای ایران و به‌ویژه برای دولتی که خود را معطل و متوقف برجام نکرده است، میل و جاذبه‌ خاصی ایجاد نکرده است.
البته خود غربی‌ها هم به این تحلیل و تشخیص رسیده‌اند که دولت رئیسی و تیم دیپلماسی جدید با دولتی که می‌گفت با کدخدا ببندیم، زمین تا آسمان فرق داشته و بدون تحقق شروط اصلی (لغو تحریم‌ها، راستی‌آزمایی و تضمین طرف مقابل) به سمت احیای برجام نمی‌رود.
چرا نباید به برجام
خوش‌بین بود؟
آمریکا و اروپا بعد از اینکه دیدند «فشار حداکثری»، «طرح ضرب‌الاجل‌های پی‌درپی»، «بیانیه و قطعنامه آژانس و شورای حکام» و اساساً تاکتیک «مقصرنمایی» در قبال ایران نتیجه نداد و دور جدید مذاکرات هسته‌ای در وین و همچنین دوحه به شکست انجامید، بار دیگر از طریق فعال کردن مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، طرح و پیشنهاد جدیدی را ارائه کردند.
هفته گذشته جوزف بورل از تهیه پیش‌نویس اتحادیه اروپا برای بازگشت به برجام خبر داد و گفت: «متنی روی میز گذاشته‌ام که بهترین توافق ممکن است» و «این توافق شامل تعهد بایدن و تضمین‌های آمریکاست.»
بعد از آن هم اگرچه «ند پرایس» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد «در حال بررسی پیش‌نویس طرح مزبور هستیم» اما جو بایدن رئیس‌جمهور آمریکا دو روز پیش و طی بیانیه‌ای در آستانه برگزاری کنفرانس بازبینی معاهده منع اشاعه هسته‌ای اعلام کرد «ما از طریق دیپلماسی- با هماهنگی شریکان و متحدانمان در منطقه طرحی برای بازگشت دوجانبه به اجرای کامل برجام تدوین کرده‌ایم تا اطمینان حاصل کنیم که ایران به سلاح هسته‌ای دست پیدا نمی‌کند.»
گرچه براساس گزارش‌های منتشره در رسانه‌های خارجی، منابع آگاه خبر داده‌اند که پیشنهاد جدید اروپا برای ایران «دربردارنده مطالب تازه و مهمی نیست و آنچه را تهران در سه پرونده اختلافی اصلی در نظر دارد تأمین نمی‌کند.» اما هنوز یک هفته از طرح پیشنهادی آمریکا و اروپا نگذشته که آمریکا تحریم‌های جدیدی را علیه ایران اعمال کرد. وزارت خزانه‌داری آمریکا روز دوشنبه اعلام کرد اسامی شرکت‌های جدیدی را به بهانه ارتباط با ایران در فهرست تحریم قرار داده است.
در متون حقوق و روابط بین‌الملل و براساس آنچه در کنوانسیون‌های مربوط به معاهدات آمده است، یکی از ضرورت‌های مهم در مناسبات همکاری کشورها، برخورداری طرفین از اصلی به نام «حسن‌نیت» است؛ گزاره‌ای که غربی‌ها با رفتار غیرسازنده و فعال کردن صهیونیست‌ها و سرویس‌های بیگانه در خرابکاری‌ها در تأسیسات زیرساختی، ترور، دزدی دریایی، تهدید و همچنین اعمال تحریم‌های مکرر علیه ایران (به‌ویژه طی یک سال گذشته) نشان داده‌اند که هیچ حسن‌نیت و ابتکار عملی برای احیای برجام ندارند. همین چند روز پیش یک مقام ارشد دولت آمریکا به روزنامه «وال‌استریت ژورنال» گفت: «پیش‌بینی من این است تا زمانی که ایرانی‌ها پیشنهادها را نپذیرند و به برجام بازنگردند، انتظار می‌رود که در آینده همچنان شاهد این نوع اقدامات اجرایی به‌طور منظم [فشار علیه ایران] باشیم.»
در همین راستاست که جمهوری اسلامی ایران هم ضمن اینکه نشان داده هیچ نرمش و انعطاف غیرمنطقی را نمی‌پذیرد و بر ضرورت نتایج و منافع اقتصادی برجام تأکید دارد، در برابر باج‌خواهی و فشار آمریکایی‌ها مقاومت و بر مواضع محکم و قاطع خود پافشاری کرده است.
راه‌اندازی
هزار سانتریفیوژ جدید و پیشرفته
پس ‌از آنکه وزارت خزانه‌داری آمریکا اعلام کرد اسامی شرکت‌های جدیدی را به بهانه ارتباط با ایران در فهرست تحریم قرار داده است، «بهروز کمالوندی» سخنگوی سازمان انرژی اتمی از صدور دستور راه‌اندازی صدها سانتریفیوژ جدید و پیشرفته خبر داد.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی دیروز (سه‌شنبه) در گفت‌وگو با شبکه لبنانی «المیادین»
اعلام کرد: طبق قانون مجلس شورای اسلامی و در راستای حفاظت از منافع مردم، مجموعه اقداماتی انجام دادیم.
وی افزود: ازجمله این اقدامات راه‌اندازی هزار سانتریفیوژ IR6 بود و از دیروز [دوشنبه] تزریق گاز به این دستگاه‌ها را آغاز کردیم.
کمالوندی با بیان اینکه « به روند غنی‌‌سازی برای رفع نیازهای کشور ادامه می‌دهیم» تصریح کرد: ما قبلاً برنامه خود را طی مذاکرات به اطلاع آژانس رسانده‌ایم و طرف‌های دیگر در مذاکرات می‌دانند که ما قانون داریم. وی تأکید کرد: اگر طرف‌های دیگر به تعهدات خود بازگشتند ما هم به تعهدات خود در چارچوب توافق هسته‌ای بازمی‌گردیم.
امیرعبداللهیان: گازدهی به سانتریفیوژهای نسل جدید
پاسخی به تحریم‌های جدید آمریکاست
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه هم در حاشیه اعطای هفتمین جایزه جهانی حقوق بشر اسلامی و کرامت انسانی در جمع خبرنگاران درباره آخرین وضعیت مذاکرات برجامی ایران با ۱+۴ و آمریکا اظهار کرد: مایل هستم آنچه در روزهای اخیر بین ما و آقای بورل درخصوص لغو تحریم‌ها رخ داده را اعلام کنم.
وی ادامه داد: شما به یاد دارید که در هفته‌های گذشته درحالی‌که آماده می‌شدیم برای مرحله جدیدی از مذاکرات، به‌ یک‌باره طرف آمریکایی در یک اقدام غیرمنطقی با هدف امتیاز گرفتن در میز مذاکره، طرح قطعنامه‌ای را در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مطرح کرد و قطعنامه‌ای را روی میز گذاشت و ما متعجب شدیم. در همان زمان و به کرّات در این ایام، پیام‌های متعددی از طرف آقای بایدن با واسطه‌ها دریافت می‌کنیم که آمریکا حُسن‌نیت دارد و جدی است برای توافق اما به یک‌باره قطعنامه را روی میز آژانس می‌گذارند!
وزیر امور خارجه تصریح کرد: ما پاسخ متقابل و قاطع خود را در آن مرحله به طرف آمریکایی دادیم. در هفته جاری هم با توجه به اینکه اخیراً آقای بورل، هماهنگ‌کننده اروپا یک ابتکاری را ارائه داد و متنی را برای همه طرف‌ها، ایران، ۱+۴ و آمریکا ارائه کرد و همه طرف‌ها در پایتخت‌ها در حال بررسی این متن و توافق برای جمع شدن دور میز و مرحله جدیدی از مذاکره در وین هستیم، روز گذشته شاهد صدور یک قطعنامه جدید از سوی آمریکا بودیم. امیرعبداللهیان ادامه داد: این اقدامات غیرمنطقی و این بیماری و جنون تحریم‌های بی‌اثری که بارها آقای بایدن، بلینکن و راب مالی به آن اشاره کرده‌اند که تحریم‌های حداکثری ترامپ شکست خورده، تکرار شده است؛ حتی آقای بورل در ابتدای متنی که اخیراً ارسال کرده، به شکست تحریم‌های حداکثری ترامپ اشاره کرده است و بعد ایده‌های خودش را جمع‌بندی می‌کند اما باز شاهد جنون اعمال تحریم آمریکا هستیم که البته فقط نمایش است و تأثیر ملموسی روی زمین ندارد.
آمریکایی‌ها تصور نکنند با این اقدامات می‌توانند
در میز مذاکره امتیاز بگیرند
وی گفت: تأکید می‌کنم که ما در پاسخ به این اقدام آمریکا، نسبت به گازدهی به صدها سانتریفیوژ نسل جدید، اقدام کردیم؛ آمریکایی‌ها تصور نکنند با این اقدامات خود می‌توانند در میز مذاکره امتیاز بگیرند، آمریکا باید زیاده‌خواهی‌های خود را کنار بگذارد؛ ما اهل مذاکره و اهل منطق هستیم و برای رسیدن به توافق خوب، قوی و پایدار، جدی هستیم اما اگر طرف آمریکایی بخواهد این مسیر را ادامه دهد، هرگز دست‌بسته نخواهیم بود.
کنعانی: ایران در برابر تداوم اعمال تحریم‌ها
واکنش قاطع و محکم نشان خواهد داد
«ناصر کنعانی» سخنگوی وزارت خارجه ایران هم در واکنش به اقدام آمریکا در اعلام برخی از تحریم‌های جدید علیه ایران اظهار کرد: اعتیاد کاخ سفید به تحریم‌ها و استفاده ابزاری از آن‌ها، شاخصی از نظام سلطه آمریکا است و تغییر دولت‌ها در این کشور، در رویکرد آن فرقی ایجاد نمی‌کند.
کنعانی دراین‌ارتباط افزود: مسئولان دولت بایدن مکرراً سیاست فشار حداکثری ترامپ را یک سیاست شکست‌خورده و بی‌نتیجه خوانده‌اند اما در عمل، خود ادامه‌دهنده و حتی گسترش‌دهنده این سیاست شکست‌خورده بوده‌اند، تا جایی که حتی در روند تلاش‌های جاری برای ازسرگیری مذاکرات به‌منظور بازگشت به توافق نیز، از این اقدام بی‌ثمر و مخرب دست برنمی‌دارند.
وی در ادامه تأکید کرد: جمهوری اسلامی ایران اولاً در برابر اصرار کاخ سفید به تداوم اعمال تحریم‌ها، واکنش قاطع و محکم و فوری نشان خواهد داد و ثانیاً همه تدابیر لازم برای خنثی کردن آثار سوء احتمالی این قبیل تحریم‌ها بر تجارت و اقتصاد کشور را به کار خواهد گرفت.
سخنگوی وزارت خارجه تصریح کرد: این تحریم‌ها درست همزمان با شرایطی که مردم ایران در اثر سیل متحمل خسارات جانی و مالی فراوان شده‌اند، به‌روشنی ماهیت مزورانه و تسلیت نمایشی نماینده ویژه آمریکا در امور ایران را آشکار ساخته است.