فارین پالیسی نوشت: ایران و روسیه بیش از هر زمان دیگری به هم نزدیک هستند. آنها برای چندین دهه جبهه قدرتمند علیه قدرت‌های غربی ایجاد کرده‌اند، هر چند که این روابط در برخی مقاطع از لحاظ تاریخی، با بی‌اعتمادی و احتیاط همراه بوده است. جنگ اوکراین ممکن است همه چیز را تغییر دهد و مسکو را وادار کند تا ایران را به عنوان یکی از شرکای خارجی خود بپذیرد تا بتواند تجهیزات مورد نیاز خود را از تهران تامین کند و راه نجاتی برای اقتصاد تحریم‌شده‌ اش پیدا کند.

امیل آودالیانی، مدیر مطالعات خاورمیانه در جئوکیس، یک‌اندیشکده گرجستانی، می‌گوید: «جنگ در اوکراین نحوه نگرش روسیه به روابط با ایران را تغییر داد. پیش از سال ۲۰۲۲، روابط دوجانبه با دوگانگی گفت وگوهای زیاد اما محتوای کم مشخص می‌شد. با این حال با جنگ، چرخش روسیه به آسیا کامل شده و اکنون جلب حمایت ایران برای کرملین حیاتی است.»

فارین پالیسی می‌افزاید: مقامات آمریکایی و کارشناسان منطقه مدعی هستند که تعمیق روابط مسکو و تهران می‌تواند به طولانی شدن جنگ منجر شود، زیرا ایران حمایت نظامی و منابع بیشتری را به روسیه می‌کند. در عین حال، آنها بر این گمان هستند که اگر دولت روسیه اشکال جدیدی از فناوری نظامی و سیستم‌های تسلیحاتی پیشرفته را به این قدرت بزرگ خاورمیانه تحویل دهد، می‌تواند متحدان ایالات متحده در خاورمیانه را که با ایران مخالفند به خطر بیندازد.

به نوشته گزارشگر فارین پالیسی، ایران در ازای حمایتش، می‌تواند فناوری نظامی و سامانه‌های تسلیحاتی پیشرفته مانند جنگنده‌های سوخو -۳۵ یا سیستم دفاع هوایی پیشرفته ۴۰۰‌S- وسیه را دریافت کند. ایران اکنون با ارسال پهپادها می‌تواند برای قرارداد هواپیماهای جنگنده و قراردادهای اقتصادی و تجاری سودآور با شرکت‌های روسی که تاکنون به دلیل تحریم‌های آمریکا از سرمایه‌گذاری در ایران خودداری کرده‌اند، فشار بیاورد.

دوستی ایران و روسیه فراتر از میدان‌ جنگ است. در جبهه دیپلماتیک، ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه از زمانی که جنگ اوکراین را آغاز کرد، فرصت سفر خارجی چندانی نداشت؛ ولی او اولین دیدار خود را خارج از فضای بلوک شوروی، در تیر ماه برای یک دیدار با آیت‌الله خامنه‌ای رهبر ایران به تهران انجام داد.

در بعد اقتصادی، هر دو کشور مشغول ایجاد شبکه‌های تجاری جدید گسترده با هدف دور زدن تحریم‌های غرب هستند، از جمله راه‌های تامینی که ایران می‌تواند تجهیزات را از طریق رودخانه و راه آهن و همچنین از طریق دریای خزر به روسیه ارسال کند.

گابریل نورونها، کارشناس‌اندیشکده امنیت ملی آمریکا و مشاور پیشین وزارت امورخارجه آمریکا می‌گوید: «اگر این دو کشور همیشه از نظر سیاسی نزدیک بوده‌اند، اکنون تاکید بیشتری بر روابط اقتصادی خود دارند.»

در حوزه اطلاعاتی نیز، روسیه با پرتاب ماهواره جدید ایرانی به مدار در مردادماه موافقت کرد که این نیز نشانه دیگری از تعمیق اتحاد استراتژیک دو کشور است. 

با همه این اوصاف، می‌توان گفت، برای اولین بار، روسیه بیش از همیشه به ایران وابسته است، نه تنها برای هواپیماهای بدون سرنشین، بلکه در خاورمیانه، به ویژه در سوریه، جایی که مسکو خود را برای کمک به حفظ دستاوردهای نظامی خود متکی به تهران می‌بیند. روابط مسکو با تهران سابقه طولانی و پیچیده‌ای دارد. اما دو کشور در سوریه، جایی که روسیه در سال ۲۰۱۵ به کمک دولت سوریه آمد، نقاط مشترکی پیدا کردند.

تغییر پویایی در روابط روسیه و ایران در شرایطی است که تلاش‌های ناکام غرب برای کارشکنی در توافق هسته‌ای برجام ادامه دارد. روسیه و چین از این توافق حمایت کامل کردند، اما در اواخر سال ۲۰۲۲ پس از کارشکنی غربی‌ها، این تلاش‌ها به نوعی به بن بست رسید.

یک کارشناس سیاسی در‌باره روابط روسیه و ایران می‌گوید: من فکر می‌کنم ما به سطح کیفی متفاوتی در روابط روسیه و ایران در مقایسه با آنچه در سال‌های گذشته دیده‌ایم، می‌رسیم.