گاردین بررسی کرد
جنگ اوکراین و بحران تایوان چگونه به آقایی دلار پایان می‌دهد؟
روزنامه گاردین با ارائه تحلیلی، از راهبرد چین برای کاهش وابستگی به دلار و استفاده روز افزون دیگر کشورها از یوان برای تجارت خارجی خبر داده و واحد پولی پکن را «برنده ناخواسته تحریم‌های غرب علیه مسکو» معرفی کرده است.
نبرد قدرت‌های بزرگ برای حفظ یا تغییر نظم بین‌الملل کنونی طی سال‌های اخیر تشدید شده است. در این جنگ سرنوشت‌ساز آمریکا و اروپا و در یک محور و روسیه و چین در محور مقابل قرار دارند. تلاش برای همراه کردن سایر قدرت‌ها و بازیگران بزرگ جهانی و منطقه‌ای با یکی از دو محور نیز همچنان ادامه دارد. در این میان جنگ اوکراین و همچنین بحران تایوان روند تغییر در نظم کنونی و دلارزدایی از اقتصاد سیاسی بین‌الملل به عنوان یکی از پایه‌های نظم قبلی را تسریع کرده است. هفته گذشته اندیشکده آمریکایی «نشنال اینترست» در گزارشی با اشاره به جنگ اوکراین نوشته بود از آنجا که پکن و روسیه برای ایجاد نظام چندقطبی تلاش می‌کنند، پیروز جنگ اوکراین سرنوشت جهان را رقم خواهد زد. در این یادداشت تحت عنوان «محور پکن- مسکو: چالشی جدید برای سیاست خارجی آمریکا» آمده بود: «جنگ جاری در اوکراین در کنار میانجیگری اخیر چین برای برقراری روابط عربستان و ایران و افزایش تنش‌ها در اقیانوس آرام، همگی به این حقیقت انکارناپذیر اشاره می‌کنند که ما شاهد شکل گیری سیستمی از اتحادها هستیم که به دنبال تغییر توزیع قدرت از طریق به چالش کشیدن نظم جهانی فعلی است.» روزنامه انگلیسی گاردین نیز در گزارشی به نقش جنگ اوکراین و بحران تایوان در دلارزدایی از اقتصاد جهانی پرداخته است.
گاردین نوشته است:«با آغاز جنگ در اوکراین و وضع تحریم‌ها علیه روسیه، چین با هدف کاهش وابستگی به دلار تلاش کرد در داد و ستدهای بین‌المللی بیش از پیش از واحد ارزی خود یعنی یوان استفاده کند. بر پایه این گزارش، تلاش پکن برای کاهش وابستگی به دلار منحصر به دوران پس از جنگ اوکراین نمی‌شود و این کشور بیش از یک دهه است که به منظور دوری گزیدن از خطرهای ناشی از اقتصاد آمریکا مانند آنچه در سال ۲۰۰۸ به وقوع پیوست و همچنین با هدف تقویت حوزه نفوذ خود، تلاش کرده از اتکا به دلار بکاهد. اما انگیزه پکن برای کاهش وابستگی به این ارز در سال گذشته و همزمان با آغاز تنش‌ها بر سر تایوان شدت یافته است.» گاردین در ادامه تحلیل خود یادآور شده است: «پس از آغاز جنگ در اوکراین، یکی از اهرم‌های آمریکا در برابر روسیه، قطع ارتباط این کشور از مبادلات مبتنی بر دلار بود که توانایی آن را برای تجارت با سایر کشورها محدود کرد. اما درحالی‌که کرملین با آغاز جنگ در اوکراین تحریم می‌شد، یوان چین به عنوان برنده ناخواسته رژیم تحریم‌های غرب شناخته شد. به‌گونه‌ای که تنها در سال گذشته میلادی، واردات روسیه از چین بر مبنای یوان از چهار درصد به ۲۳ درصد رسیده است. در ماه فوریه (بهمن) نیز یوان برای نخستین بار در تاریخ از دلار پیشی گرفت و پرمعامله‌ترین ارز در صرافی مسکو شد.»
به گزارش ایرنا گاردین تاکید می‌کند: در ماه‌های اخیر نیز تلاش چین برای تشویق سایر کشورها به منظور استفاده از یوان در معاملات بین‌المللی بیشتر شده است و در تازه‌ترین اقدام، آرژانتین و برزیل نیز توافق‌هایی برای پرداخت هزینه واردات از چین بر مبنای یوان امضا کرده‌اند. بر اساس داده‌های این گزارش، در ماه آوریل (فروردین و اردیبهشت)، بنگلادش نیز به جمع این کشورها پیوست و برای تسویه بخشی از وامی که از روسیه برای تامین مالی توسعه یک نیروگاه هسته‌ای گرفته، از یوان استفاده کرد. گاردین یادآوری می‌کند: از دیگر نمونه‌های بارز تقویت نفوذ واحد پولی پکن، معامله یک شرکت چینی در ماه مارس(فروردین) بود که از یوان برای خرید گاز مایع از شرکت فرانسوی توتال استفاده کرد. نکته حائز اهمیت این معامله تجاری این بود که برای نخستین بار ارز چین در یک معامله بین‌المللی خرید ال‌ان‌جی (LNG) استفاده شد. به باور تحلیلگران، شکی نیست که پکن نمی‌خواهد برای واردات کالا به دلار وابسته باشد و این امر گامی کلیدی در تضمین امنیت انرژی چین است. روزنامه گاردین در پایان تحلیل خود آورده است: چنانچه چین برای داد و ستد، استقراض خارجی و قیمت‌گذاری انرژی و کالا به دلار تکیه کند، نمی‌تواند ادعا داشته باشد که یک ابرقدرت است.
نقطه عطف جنگ اوکراین
وزیر خارجه اسبق آمریکا نیز ورود چین به بحران اوکراین را به عنوان یک نقطه عطف در جنگ کنونی به تصویر کشیده و گفته است:«گفت‌وگوهای صلحی که توسط چین پیشنهاد شده، می‌تواند تا پایان ۲۰۲۳ آغاز شوند.»
به گزارش ایسنا، هنری کیسینجرکه در آستانه ۱۰۰ سالگی است طی مصاحبه‌ای با سی‌بی‌اس نیوز بیان کرد: اکنون که چین وارد مذاکره شده، فکر می‌کنم تا پایان سال این گفت‌وگوها به نتیجه برسد. ما درخصوص روند مذاکرات و مذاکراتی واقعی صحبت خواهیم کرد.» چین که خود را به‌عنوان میانجیگر وارد جنگ روسیه- اوکراین کرده، یک طرح صلح ۱۲بندی را پیشنهاد داده است. اگرچه این طرح پکن علنا توسط آمریکا و اتحادیه اروپا رد شد اما ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه برخی از بندهای آن را «سازگار با موضع روسیه» خوانده و ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین نیز تعداد کمی از بندهای این طرح صلح را پذیرفته اما معتقد است که کیف تحت هیچ شرایطی با روسیه مصالحه نخواهد کرد. کیسینجر سال گذشته میلادی نیز با اظهاراتش خشم کیف را برانگیخته بود. وی پیشنهاد کرده بود که اوکراین باید بازگشت به شرایط قبل را بپذیرد یا از ادعای سرزمین‌های خود چشم‌پوشی کند و به خاطر صلح به مناطق دونتسک و لوهانسک خودمختاری بدهد. این وزیر خارجه سابق ۹۹ ساله آمریکا در آن زمان صراحتا اعلام کرد که این مناطق مذکور پس از آتش‌بس و خروج روسیه در راس مذاکرات قرار می‌گیرد.
جنگ جهانی
ماهاتیر محمد، نخست‌وزیر سابق مالزی نیز می‌گوید که مقامات آمریکا با کمک به ظهور دو بلوک متخاصم، بشریت را به سمت یک جنگ جهانی سوق می‌دهند. به گزارش ایسنا، ماهاتیر محمد در مصاحبه با روزنامه گلوبال تایمز گفت: «آمریکا برای ترغیب کشورهای دیگر برای پیوستن به اقدام علیه روسیه تلاش خواهد کرد و روسیه هم مجبور می‌شود تا کشورهای دوست که از آن حمایت کنند، پیدا کند. در نتیجه، رویارویی میان بلوک شرقی و بلوک غربی رخ خواهد داد. و این تشدید خواهد شد و تبدیل به یک جنگ جهانی می‌شود.»
این سیاستمدار ۹۷ ساله مالزی همچنین خاطرنشان کرد، جنگ در اوکراین که توسط غرب برانگیخته شده، در حال حاضر کل جهان را تحت تأثیر قرار داده است. او گفت که این وضعیت پیچیده منجر به افزایش هزینه برای کالاهای اساسی در سراسر جهان شده است و بر حمل‌ونقل غلات تأثیر منفی می‌گذارد. ماهاتیر محمد گفت: دعوت از اوکراین برای پیوستن به ناتو یک اقدام تحریک‌آمیز است. در واقع اگر اوکراین عضو ناتو نشود، فکر می‌کنم روسیه کمتر احساس خطر کند و هیچ تقابلی وجود نخواهد داشت. اما زمانی که این روند آغاز شود، روسیه اقدامات پیشگیرانه انجام خواهد داد.
Tuesday, 19 November , 2024