دویچه‌وله در تحلیلی که به ارزیابی تحریم‌‌‌های غرب اختصاص داشت، نوشت: ایران ۴۰ سال است که با تحریم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های غرب زندگی می‌‌‌کند اما هرگز سرعت تحریم‌‌‌ شدنش به اندازه روسیه نبوده است. ایران می‌‌‌داند، چین می‌‌‌داند و ظاهراً دولت آمریکا هم می‌‌‌داند مبنی بر اینکه با وجود تحریم‌‌‌های موجود علیه صنعت نفت جمهوری اسلامی، نفت ایران با حجم بی‌‌‌سابقه به چین ارسال می‌شود. خاویر بلاس، ستون‌‌‌نویسی که مباحث مرتبط با انرژی و کالاها را برای بلومبرگ پوشش می‌‌‌دهد، اخیراً توضیح داد که چگونه نفت ایران به چین می‌‌‌رسد. اگر دولت چین را باور دارید، این کشور هیچ نفتی از ایران وارد نمی‌‌‌کند؛ صفر. حتی یک بشکه. در عوض، مقدار زیادی نفت خام از مالزی وارد می‌‌‌کند. به حدی که طبق داده‌‌‌های رسمی گمرک چین، این کشور به نوعی بیش از دو برابر بیشتر از تولید واقعی مالزی از آن کشور نفت می‌‌‌خرد. با تغییر نام نفت ایران، مالزی در سال گذشته پس از عربستان، روسیه و عراق به چهارمین تامین‌کننده بزرگ نفت خارجی چین تبدیل شد. سال‌‌‌هاست که ایران از امارات به عنوان مرکز دور زدن تحریم‌‌‌ها استفاده کرده است. دبی، یکی از هفت امارت امارات، دروازه ورود کالاهای ممنوعه غیر از نفت به ایران است. تهران مدت‌‌‌هاست که زنجیره‌‌‌های تامین خود را تغییر داده تا تقریبا همه چیزهایی که توسط آمریکا یا اتحادیه اروپا تحریم شده، به دست آید.

پس از تحریم‌‌‌های غرب، روسیه مجبور شد مسیرهای تجاری مشابهی ایجاد کند تا از تامین پایدار کالاهای حیاتی برای اقتصاد خود اطمینان حاصل کند. جمهوری‌‌‌های شوروی سابق در آسیای مرکزی برای دور زدن تحریم‌‌‌ها ایده‌‌‌آل بوده‌‌‌اند، زیرا کشورهایی مانند قزاقستان یا قرقیزستان بخشی از اتحادیه گمرکی با مسکو هستند. علاوه‌بر این، فواصل بسیار زیاد، کنترل تحریم‌‌‌ها را عملاً غیرممکن می‌‌‌کند؛ قزاقستان به تنهائی بیش از ۷۵۰۰ کیلومتر با روسیه مرز مشترک دارد.

به‌‌‌عنوان مثال، به‌‌‌دلیل استراتژی تحریم‌‌‌های روسیه، ارمنستان شاهد افزایش تقریباً ۱۰۰۰درصدی واردات خودروها و قطعات آلمانی در سال گذشته بود. بر اساس آخرین داده‌‌‌های ارائه‌شده توسط پایگاه داده جهانی ردیابی تحریم‌‌‌ها، روسیه تحریم‌‌‌شده‌‌‌ترین کشور جهان است. با این حال، اقتصاد روسیه سال گذشته رشد قابل‌توجهی معادل ۳.۶‌درصد را تجربه کرد و به گفته‌‌ وزیر دارایی، کرملین انتظار دارد که نرخ رشد در سال ۲۰۲۴ «در همان سطح» باقی بماند. صندوق بین‌المللی پول پیش‌بینی‌‌‌های رشد روس‌‌‌ها را تایید می‌‌‌کند و نرخ رشد تولید ناخالص‌‌‌ داخلی را ۳.۲درصد تعیین می‌‌‌کند.

تحریم‌‌‌های مالی، دسترسی بانک‌‌‌های روسیه به بازارهای مالی بین‌المللی را محدود و آنها را از سیستم بانکی مهم و حیاتیِ سوئیفت (SWIFT) که عامل انجام اکثر نقل‌وانتقالات بین‌المللی پول و اوراق بهادار است، خارج کرده‌‌‌اند. علاوه‌بر این، بانک مرکزی روسیه از دسترسی به ذخایر هنگفت خود که در کشورهای G۷ قرار دارد، محروم شده است. نکته قابل‌توجه این است که تنها تحریم‌‌‌هایی که توسط شورای امنیت سازمان اعمال می‌‌‌شوند از نظر قانونی برای همه کشورهای جهان الزام‌‌‌آور هستند. در واقع چند کشور مانند هند، برزیل و چین وجود دارند که به این تحریم‌‌‌ها پایبند نبوده‌‌‌اند.

با وجود عدم‌قابلیت اجرای کامل تحریم‌‌‌ها توسط غرب، چرا این کشورها همچنان به اعمال آنها ادامه می‌‌‌دهند؟ به گفته کریستین فون سوست، کارشناس تحریم‌‌‌ها در مؤسسه آلمان برای مطالعات جهانی و منطقه‌‌‌ای، «اگر هیچ تحریمی اعمال نمی‌‌‌شد، تقریباً مانند حمایت ضمنی ‌‌‌بود، یا انگار کسی به حمله روسیه پاسخ نمی‌‌‌دهد.» 

واشنگتن قصد دارد چند بانک چینی را هدف قرار دهد تا از اعمال تحریم‌‌‌های غرب اطمینان حاصل کند. دولت جو بایدن، می‌‌‌خواهد پکن را از سیستم مالی جهانی کنار بگذارد تا جریان تامین مالی ماشین‌آلات جنگی روسیه را متوقف کند.

در اتحادیه اروپا، ژانویه سال گذشته فردی به نام دیوید اوسالیوان، فرستاده ویژه تحریم‌‌‌ها از ایرلند، برای مشارکت در تلاش‌‌‌های دیپلماتیک به منظور اجرای رژیم تحریم‌‌‌های این اتحادیه، منصوب شد. وظیفه او همچنین این است که برای مثال به کشورهای همسایه روسیه سفر کند و دولت‌‌‌های آنجا را متقاعد کند که تحریم‌‌‌ها را با جدیت بیشتری اجرا کنند. مشکل کلی این است که هم روسیه و هم ایران، راه‌‌‌هایی برای دور زدن تحریم‌‌‌ها دارند.