پایان توافق ۵۰ ساله نفتی عربستان و آمریکا بن‌سلمان تمدید نکرد!
بسیاری از رسانه‌ها بر این باورند که پایان توافق ۵۰ساله نفتی آمریکا و عربستان و عدم تمدید آن توسط رژیم سعودی در واقع انتقام بن‌سلمان از بایدن است.
شواهد و قرائن این‌طور به نظر می‌رسند که موازنه و به اصطلاح نظمِ جهانی و مواضعِ متحدانِ استراتژیکِ آمریکا به طور اساسی در حال تغییر است. سران کشور‌های غربی و متحدانِ آمریکا که اهداف خود را دنبال می‌کنند، گذار به دوران پس از آمریکا را تسریع و تمرین می‌کنند. شاید یکی از نشانه‌های اصلی دوره جدید، پایان نظام نفتی دلار است که بر اساس آن عربستان آماده فروش نفت به دلار بود.
در این شرایط، پایان قرارداد نفتی آمریکا و عربستان موسوم به پترودلار- دلار در برابر نفت- انتقام «محمد بن‌سلمان»، ولیعهد رژیم سعودی، از «جو بایدن» بود که زمانی کارزارهای انتخاباتی خود او را «رانده‌شده» خوانده بود. به گزارش دیلی‌صباح، جو بایدن از همان مبارزات انتخاباتی ۲۰۲۰ به بن‌سلمان حمله کرد و او را «رانده‌شده» خواند و قول داد که او را برای مرگ «جمال خاشقجی»، روزنامه‌نگار مخالف آل‌سعود، بازخواست کند. به باور نویسنده، شکی نیست که سقوط دلار نفتی، پایانی برای آمریکا به عنوان یک ابرقدرت جهانی خواهد بود. زیرا این گام باعث تحولات سراسری در نظم مالی جهانی خواهد شد.
عربستان قرارداد ۵۰ساله با آمریکا در مورد تجارت نفت منحصراً با دلار را تمدید نکرد. این حرکت را می‌توان به عنوان یک تغییر پارادایم مالی جهانی از دلار به عنوان یک ارز ذخیره در نظر گرفت. عدم تمدید قرارداد ممکن است پیامد‌ها و عواقب دیگری برای آمریکا نیز داشته باشد. این توافق نقطه عطفی برای تسلط اقتصاد جهانی آمریکا بود و تاکنون هیچ تأیید رسمی برای تمدید آن وجود ندارد. پیش از این نیز، شاهزاده «فیصل بن‌فرحان آل‌سعود»، وزیر امور خارجه رژیم سعودی، گفته بود که هرگونه روند صلح معتبر با هدف حل‌وفصل مناقشه در اوکراین مستلزم مشارکت روسیه است (و به نوعی راه‌حلِ آمریکایی را رد کرده بود).
گفتنی است، با توجه به نگرانی محمد بن‌سلمان از عقب‌نشینی آمریکا از منطقه، بیزاریِ مشهود او از جو بایدن و این واقعیت که او با توجه به جوانی احتمالاً نیم‌قرن آینده بر عربستان حکومت خواهد کرد- شاید او در طول نیم‌قرن آینده با ۷ یا ۸ رئیس‌جمهوری آتی آمریکا همدوره شود- ممکن است بن‌سلمان را به صرافت انداخته باشد که منافع خود را در همسویی با یک سیاست خارجی چندجانبه‌گرا به جای انتقال دائمی به اردوگاه آمریکا ببیند. همچنین کنگره آمریکا باید در این بحث که در ازای پرونده عادی‌سازی رابطه اسرائیل و سعودی، واشنگتن چه امتیازات متقابلی به سعودی‌ها داده و خواهد ستاند، از نزدیک مشارکت و نظارت داشته باشد، چون مخاطرات این پرونده بسیار زیاد است و این بحث باید جدی گرفته شده و از هم‌اکنون شروع شود.
همچنین باید در یاد داشته باشیم که طبق اطلاعات بعد از تصمیم «اوپک‌پلاس» در سال گذشته مبنی بر کاهش تولید نفت و تهدید دولت جو بایدن مبنی بر اتخاذ اقدامات انتقامی در قبال عربستان، بن‌سلمان نیز به وارد آوردن درد و رنج اقتصادی بزرگی به آمریکا تهدید کرده بود. بلکه فراتر، او تهدید کرده بود تغییر مهمی در رابطه با آمریکا به وجود خواهد آورد و بعد از آن با آمریکا تعامل نخواهد کرد؛ شاید این عدم تمدید همان «تغییر مهم» باشد.
Friday, 22 November , 2024