اخبار ویژه
 
 
 
گزارش سی‌ان‌ان از ضربه چین و عربستان به دلار آمریکا
چین در مراودات تجاری با عربستان به‌دنبال جایگزین پترو یوآن به جای پترو دلار است.
وب‌سایت شبکه آمریکایی سی‌ان‌ان در گزارشی نوشت: شاخص های بین المللی بازار نفت هنوز در کانال ۷۰دلار معامله می شوند و سرمایه گذاران صنعت نفت چشم انداز این بازار را با توجه به «احتمال افزایش تقاضای چین در سال آینده میلادی» روشن می بینند. شی جین پینگ، رئیس جمهور چین، این هفته برای اولین‌بار در طول هفت سال گذشته از عربستان سعودی بازدید و طی این سفر تفاهم‌نامه مشارکت جامع و راهبردی را با بزرگ‌ترین صادرکننده نفت جهان امضا کرد.
به گزارش سی‌ان‌ان، این سفر نشانه آن است که چین و کشورهای منطقه خلیج فارس در حال تعمیق روابط اقتصادی خود در زمانی هستند که روابط هم‌پیمانان دیرین، یعنی ایالات متحده و عربستان سعودی، به‌دلیل تصمیم اوپک برای کاهش عرضه نفت خام رو به تیرگی نهاده است. 
چین بزرگ‌ترین شریک تجاری عربستان سعودی با چشم‌انداز مثبت سرمایه‌گذاری در افق کوتاه‌مدت به حساب می‌آید. اژدهای زرد همچنین در راس لیست خریداران نفت در جهان امروز قرار دارد. 
به گزارش سی‌ان‌ان، تهاجم روسیه به اوکراین در ماه فوریه، بحران جهانی انرژی را به وجود آورده که همه کشورها را برای تامین منابع انرژی پایدار، به رقابت واداشته است. غرب با اعمال تحریم و تصویب سقف قیمتی بر محصول دومین صادرکننده بزرگ نفت خام جهان یعنی روسیه، بازارهای جهانی نفت را بیش از پیش با چالش روبه‌رو کرده است. مقوله تامین امنیت انرژی در شرایط ژئوپلیتیک کنونی، به اولویت اصلی چین تبدیل شده است.
براساس آمار منتشرشده از سوی گمرک چین، در سال گذشته تجارت دوجانبه بین عربستان سعودی و چین به ۸۷/۳ میلیارد دلار رسید که ۳۰ درصد نسبت به سال ۲۰۲۰ افزایش یافته است. قسمت اعظم تجارت دو کشور بر نفت خام متمرکز بوده است. واردات نفت خام چین از عربستان سعودی در سال ۲۰۲۱ به ۴۳/۹ میلیارد دلار رسید که ۷۷ درصد از کل کالاهای وارداتی این کشور از مبدأ عربستان را تشکیل می‌داد. این مقدار همچنین بیش از یک‌چهارم کل صادرات نفت خام عربستان را تشکیل می‌داد. اسوار پراساد، استاد سیاست تجاری در دانشگاه کرنل، گفت: ثبات منابع انرژی، هم از نظر قیمت و هم از نظر مقدار، یک اولویت کلیدی برای شی‌جین‌پینگ است؛ زیرا اقتصاد چین به شدت به واردات نفت و گاز طبیعی وابسته است. دومین اقتصاد بزرگ جهان به نفت و گاز خارجی بسیار وابسته است. براساس آمار رسمی، ۷۲درصد از مصرف نفت این کشور در سال گذشته وارداتی است. ۴۴ درصد از تقاضای گاز طبیعی این کشور نیز از خارج از کشور تامین شده است. در جریان بیستمین کنگره حزب حاکم در اکتبر، شی تاکید کرد تضمین امنیت انرژی برای دولت او، اولویت محوری است.
فراتر از برقراری امنیت عرضه انرژی، عربستان سعودی می تواند هدیه جذاب دیگری با پیامدهای ژئوپلیتیکی بزرگ تر به پکن ارائه دهد. ریاض و پکن در حال مذاکره برای قیمت‌گذاری بخشی از معادله نفت براساس واحد پول چین یعنی یوان، به جای دلار هستند. چنین معامله ای می تواند به جاه‌طلبی‌های پکن برای گسترش نفوذ جهانی واحد پولی خود کمک شایانی کند.مبادله تجاری به ارز ملی چین می‌تواند توافق بلندمدت بین عربستان سعودی و ایالات متحده را زیر سوال ببرد. توافقی که عربستان سعودی را ملزم می‌کند نفت خود را فقط به دلار آمریکا بفروشد و بخشی از ذخایر مالی خود را در خزانه‌های ایالات متحده نگه دارد. همه اینها در ازای تضمین‌های امنیتی ایالات متحده است. نباید از نظر دور داشت که «سیستم دلاری نفت» به حفظ جایگاه دلار به عنوان اصلی‌ترین ارز جهانی و ابزار مبادلات نفتی و سایر کالاها کمک شایانی کرده است.
 
 
تورم بالای ۸۰ درصد نتیجه بازی ترکیه در پازل غرب
تورم بالای ۸۰ درصد در ترکیه که بزرگ‌ترین بحران اقتصادی این کشور در دو دهه گذشته، آینده سیاسی اردوغان را کاملا به خطر انداخته است.
خانواده‌ها در اثر این تورم بالا مجبورند لباس‌ها و کفش‌های فرسوده را از انباری‌شان بیرون بیاورند و گوشت را از رژیم‌های غذایی خود حذف کنند؛ در حالی که برخی برای تامین هزینه‌های ناهار مدرسه برای فرزندان خود تلاش می‌کنند. اقتصاددانان می‌گویند که تشدید بدترین بحران تورم کشور در بیش از دو دهه اخیر، به‌دلیل سیاست‌های مالی نامتعارف رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه است که بر کاهش نرخ بهره اصرار داشته است.
روزنامه نیویورک در گزارش خود نوشت: «اسه گوچر» یکی از ساکنان شهر جنوبی آدانا که مدت‌هاست به اردوغان و حزبش رای داده است، می‌گوید: «شرایط زندگی دشوار است، پرداخت اجاره‌بها دشوار است، پرداخت در بازار دشوار شده است- همه‌چیز دشوار است. ایمان من به اردوغان به‌دلیل اقتصاد متزلزل شده است. او (رای) مرا از دست داد». براساس داده‌های منتشر شده توسط موسسه آمار ترکیه تورم در ماه نوامبر سال گذشته ۸۴/۴ درصد بود. این بالاترین میزان در ۲۴ سال گذشته است. برخی ناظران اقتصادی می‌گویند که نرخ واقعی برای بسیاری از جمعیت تقریبا ۸۵ میلیونی ترکیه بسیار بالا است.
بحران ترکیه سال‌ها در حال شکل‌گیری است؛ ‌زیرا ناآرامی‌های سیاسی، جذابیت این کشور را برای بسیاری از سرمایه‌گذاران کاهش داده است. ترکیه دارای کسری تجاری قابل توجه و بدهی خارجی قابل توجهی است و دولت از ذخایر ارز خارجی خود استفاده کرده است تا از سقوط این ارز جلوگیری کند.
در طیف وسیعی از مصاحبه‌ها، ترک‌ها عزادار افزایش اقلامی بودند که زمانی خرید آنها عادی بود؛ اما حالا افزایش قیمت‌ها موجب شده است آنها به کالاهای تجملاتی تبدیل شوند؛ به‌گونه‌ای که خرید آنها از عهده برخی از افراد جامعه ترکیه خارج از توان شده است؛ مانند خرید مرغ، گردش‌های آخر هفته با فرزندان و حتی دئودورانت. مهمت کایا، مکانیک خودرو در آدانا می‌گوید: «هر روز، پول در حال آب رفتن است.» او تاکید می‌کند که قیمت روغن موتور از زمان شروع بحران در سال ۲۰۱۸ چهار بار افزایش یافته است. او همچنین می‌گوید که هر چیزی را که برای مغازه‌اش لازم است بخرد، گران‌تر شده است. کایا می‌گوید: «اگر با مقدار پولی که پس‌انداز کرده‌ام قصد خرید به قیمت سال گذشته داشتم، حالا صندوق عقب خودرویم پر شده بود؛ اما حالا فقط با همان مقدار می‌توانم دو کیسه مواد غذایی خرید کنم.»
اکنون تعدادی از نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که ممکن است اردوغان در انتخابات سال آینده شکست بخورد یک نظرسنجی اخیر توسط مهمت علی کولات که هم برای حزب حاکم اردوغان و هم برای اعضای اپوزیسیون مشورت می‌دهد، صورت گرفته است و داده‌های به دست آمده توسط او نشان می‌دهد که ۳۶ درصد از پاسخ‌دهندگان گفته‌اند که به اردوغان رای خواهند داد؛ در حالی که ۴۴ درصد به او رای نخواهند داد و این ارقام صرف‌نظر از رقیب او به دست آمده است. ۱۴ درصد گفتند که براساس اینکه رقیب او کیست تصمیم خواهند گرفت و ۶ درصد نیز بلاتکلیف بودند.
«ملکه» فردی ۳۳ ساله که برای تامین هزینه‌های خانواده‌اش در استانبول پله‌ها را تمیز می‌کند، اذعان کرد که روزگار سخت‌تر شده و به پارگی بزرگی در کفش‌های فرسوده‌اش اشاره می‌کند وبه گفته او توانایی تعویض آن را ندارد.
بهار اجویت ۲۴ ساله، کارمند یک فروشگاه لباس می‌گوید: «حقوق من دو روز دیگر تمام می‌شود و سپس با کارت اعتباری زندگی می‌کنم. او می‌افزاید: «قیمت‌ها نسبت به حقوق او به قدری بالا رفته است که او نمی‌تواند یک کت زمستانی جدید بخرد.»
گزارش نیوزویک درباره بحران اقتصادی کم‌سابقه ترکیه در حالی منتشر می‌شود که این کشور به‌ویژه طی یک دهه اخیر، در پازل غرب برای به‌هم ریختن ثبات و امنیت منطقه ازجمله در عراق و سوریه (و لیبی و یمن و..) قرار گرفت اما نتیجه این رویکرد، نه‌تنها باعث نشد غرب اجازه عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا را بدهد، بلکه ثبات سیاسی و امنیت این کشور را هم دستخوش بحران‌های پیاپی (از کودتای سیاسی تا عملیات تروریستی و بحران اقتصادی) بوده است.
 
 
درآمد ۳/۱ میلیارد دلاری ایران از صادرات به اوراسیا
صفر شدن تعرفه کالاهای صادراتی ایران به اوراسیا، موجب بهبود درآمدهای ارزی کشورمان شده است.
با روی کار آمدن دولت سیزدهم، روابط دوجانبه با کشورهای اوراسیا وارد فاز جدیدی شد که نتیجه آن افزایش صادرات و ارزآوری بیشتر برای کشورمان بوده است.
در این‌باره روزنامه اصلاح‌طلب آرمان در گزارشی نوشت: خبر صفر شدن تعرفه گمرکی میان ایران و پنج کشور اوراسیا تا پایان سال جاری، دریچه روشنی برای افزایش حجم مبادلات کشور به ویژه در صنعت آب و برق با توجه به سابقه خوب بین ایران و کشورهای عضو اوراسیا باز کرده است. استفاده از ظرفیت‌های داخلی در حوزه کالاهای آب و برق در کشورهای اوراسیا با توجه به صفر شدن تعرفه واردات و صادرات رویکرد مطلوبی جهت توسعه منابع ارزی کشور محسوب می‌شود که به گفته کارشناسان در صورت استفاده بهینه از آن می‌توان بخش عظیمی از تحریم‌های کشور را جبران کرد. کارشناسان معتقدند حدود ۹۸ درصد از صادرات خدمات فنی- مهندسی کشور در سالیان گذشته در حوزه صنایع آب و برق بوده است و با توجه به ظرفیت‌های خوب ایران در تولید کالاهای آب و برق می‌توانیم درآمد ارزی خوبی از این محل با توجه به بهبود شرایط توسعه همکاری‌های فی‌مابین کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا که ایران نیز عضو آن هست به دست آورد. 
سپهر برزی‌مهر، دبیر سابق سندیکای برق در این‌باره به «آرمان ملی» گفت: ظرفیت کشورهای همسایه به‌ویژه در منطقه اوراسیا برای سرمایه‌گذاری در پروژه‌های مختلف آب و برق بسیار خوب است و بازار صادراتی مطلوبی برای ایران به‌ویژه در صنعت آب و برق محسوب می‌شود و ایران حساب ویژه‌ای در این منطقه و کشورهای عضو این اتحادیه باز کرده است. صادرات ما به کشورهای این منطقه در زمینه انرژی و صنایع مرتبط از وضعیت خوبی برخوردار است و مردم این منطقه اطمینان خوبی نسبت به کالاهای ایرانی دارند علاوه بر این شرکت‌های بخش خصوصی و دانش‌بنیان‌ها نیز تاکنون حضور خوبی در عرصه تولید و عرضه کالاهای آب و برق به این کشورها داشته‌اند. 
برزی‌مهر با اشاره به مزیت برق در مقایسه با دیگر قالب‌های انرژی گفت: توسعه کاربردهای برق در سراسر جهان هر روز در حال گسترش است که از جمله آن می‌توان به توسعه حمل‌ونقل و خودروهای برقی اشاره کرد، به‌طوری که حدود ۳۰۰ شرکت دانش‌بنیان به‌طور موثر در صنعت برق فعالیت می‌کنند که نقش موثری نیز در بازار دارا هستند و با توجه به کارکرد اقتصادی شرکت‌های فعال در این بخش علاوه بر درآمدزایی بیشتر در کشور، موجبات رفع فرسودگی شبکه آب و برق و همچنین ممانعت از هدررفت انرژی را فراهم می‌کند. 
 صفر شدن تعرفه اقلام صادراتی به کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا رخدادی مطلوب است و در صورت استفاده بهینه از این اتفاق می‌توان بخش بزرگی از تحریم‌ها را خنثی کرد و درآمدهای ارزی خوبی به دست آورد و علاوه بر آن سطح اشتغالزایی کشور را نیز افزایش داد. براساس آمار ارائه شده در دو سال گذشته، حدود ۹۸ درصد از صادرات خدمات فنی مهندسی مربوط به حوزه آب و برق بوده که رکورد بسیار خوبی برای کشور محسوب می‌شود و اعتبار خوبی را نیز در این زمینه برایمان به ارمغان آورده است.
رحمت‌الله خُرمالی، مدیرکل آسیای میانه، قفقاز و روسیه سازمان توسعه تجارت ایران هم در این خصوص معتقد است: در خصوص فراهم شدن امکان ثبت سفارش واردات کالاهای ممنوعه از مبدا کشورهای اوراسیا باید گفت که واردات برخی از اقلام که به‌سبب حمایت از تولید داخلی به کشور ممنوع بوده، پیرو مصوباتی که از نهادهای بالادستی اخذ شده است، امکان ثبت سفارش کالا واردات این دست از کالاها از کشورهای اوراسیا فراهم شده است. کالاهایی امکان واردات به کشور را دارند که حتماً در همان پنج کشور اتحادیه اوراسیا تولید شده باشند، به‌عبارت دیگر در گواهی مبدأ این کالاها باید حتماً ساخت یکی از پنج کشور اتحادیه اوراسیا ذکر شده باشد. وی پیش‌بینی کرد صادرات کشورمان به کشورهای اوراسیا تا پایان سال ۱۴۰۱ به بیش از ۳/۱ میلیارد دلار برسد.