🔸   پیامبر (ص) فرمودند: السواک مطهره للفم مرضاه للرب. (مسواک زدن دهان را پاک و پروردگار را راضى مىنماید.)

در روایات اسلامى توصیه شده است که چوب درخت اراک براى مسواک زدن مورد استفاده قرار گیرد.

درخت اراک در تقسیم‏بندى گیاهان از گروه ” سالوادور” است. نام  بیابانى بسیار و در کوهها کم مى‏روید آب هواى گرم و استوایى محل مناسبى براى رشد این درخت مى‏باشد. به همین دلیل در تعدادى از سرزمینهاى قاره آسیا مثل عربستان یمن هند و ایران یافت مى‏شود. اما در قاره آفریقا آب و هواى مناسب براى رشد آن کم‏یاب است.

درخت اراک شبیه درخت انار است و در تمام مدت سال سبز مى‏باشد. از نظر ارتفاع نیز کوتاه است و ارتفاع آن به دو تا پنج متر مى‏رسد و قطر آن حدود یک متر است اما شاخه‏هاى آن باریک و گرد و برگ‏هاى آن به خاطر وجود ماده روغنى سبزرنگ درخشان‏ است و شیره‏اى به رنگ زرد مایل به سبز روشن از آن خارج مى‏شود و از گل آن میوه‏هاى به شکل گیلاس و به صورت خوشه‏اى به دست مى‏آید.

 محققان با کمک برش عرضى از چوب اراک و تحقیق روى آن (البته بعد از جوشاندن و خیس کردن آن در محلولى متشکل از مقادیر مساوى از آب، الکل و گلیسیرین) متوجه شدند که چوب اراک از ۳ لایه زیر تشکیل شده است:

۱- لایه خارجى، که بافت پارچه مانند دارد.

۲- لایه وسطى که بافت چوبى دارد، این دو بخش قسمت خارجى را، که بخش سوم را در بر مى‏گیرد، تشکیل مى‏دهند.

۳- لایه داخلى که از ألیاف سلولزى، با ساختارى باشکوه، تشکیل شده است.

با بررسى‏هایى که بر روى چوب این درخت صورت گرفت نتایج زیر حاصل گردید:

۱- مسواک سبز از چوب اراک حاوى مقدار زیادى ماده تیزمزه است که این ماده ضدعفونى‏کننده و پاک‏کننده و باعث جلوگیرى از خونریزى لثه و تقویت آن مى‏شود.

۲- تحقیقات وجود ماده‏اى تیز به نام” سنجرین” با بوى تند و مزه‏اى تیز را اثبات کردند این ماده به کشتن باکترى‏ها کمک مى‏کند.

۳- در چوب این درخت کلراید همراه با سیلسکا وجود دارد که باعث سفیدى دندان‏ها مى‏شود. این ماده چسبناک میناى دندان را مى‏پوشاند و از پوسیدگى دندان‏ها جلوگیرى مى‏کند.

۴- وجود ۳ متیل امین‏ در این چوب باعث بهبود زخم‏هاى لثه و رشد سالم آن مى‏شود. این ماده پاک‏کننده باعث اصلاح و کاهش شاخص هیدروژنى حفره‏هاى دهانى که به صورت” غیر مستقیم” در رشد میکروبى دهان مؤثر است مى‏شود. همچنین محققان مقدارى مواد ضدعفونى‏کننده تورم در این چوب کشف کرده‏اند.

۵- همچنین بعد از آزمایش بسیار در ترکیب شیمیایى چوب اراک و استخراج ترکیب و بررسى ارزش دارویى آن متوجه شدند که در چوب اراک مقدار زیادى عنصر فلورین وجود دارد. این ماده باعث صلابت و استحکام دندان‏ها و نیز جلوگیرى از تأثیر اسیدها و مانع از پوسیدگى مى‏شود. کار بزرگتر فلورین در مرحله شکل‏گیرى و نمو دندان‏ها 

آشکار مى‏گردد.

۶- غیر از عنصر فلورین مقدارى عنصر کلر نیز در چوب اراک وجود دارد که رنگ بد دندان ها را از بین مى‏برد و همچنین ماده سیلیکا که نقش آن در محافظت از سفیدى دندان‏ها ذکر شد در این چوب وجود دارد.

۷- ماده معروف به” سیلیس” به نسبت ۴ درصد در چوب اراک یافت مى‏شود که این ماده لایه پلاک را از سطح دندان‏ها دور کرده و حذف مى‏کند.

۸- ماده” بى‏کربنات سدیم” که نقش آن در معالجه و بهبود دندان‏ها مورد تاکید است نیز در این چوب وجود دارد.

۹- دانشمندان در چوب اراک ماده‏ اى یافتند به نام” سیلفایوریا” که باعث ممانعت از سوراخ شدن و پوسیدگى و به دنبال آن جلوگیرى از تشکیل مرکز و حفره چرکى در دندان مى‏شود.

۱۰- تجزیه چوب اراک وجود مقدارى از اسید انیسیک که به دفع خلط از سینه کمک مى‏کند را اثبات کرد. علاوه بر آن مقدارى اسید اسکوربیک و ماده سیتوسیترول نیز در این چوب وجود دارد این دو ماده باعث تقویت شریان‏هاى خونى غذارسان به لثه مى‏شوند.

۱۱- در چوب اراک به میزان یک درصد مواد خوش‏بوکننده معدنى یافت مى‏شود که دهان را با عطر خود خوش‏بو مى‏کند.

۱۲- همچنین محققان در چوب اراک ماده‏اى به نام انثرالیتون یافتند که در تقویت اشتها و تنظیم حرکات روده‏ها مفید است. 

📚 منبع : مرکز تحقیقات کشاورزی و محیط زیست اسلامی