یکی از ابزار‎های مهم جهت توسعه اقتصادی اجتماعی، نیروی انسانی جوان است؛ به همین دلیل بسیاری از کشورهای توسعه یافته جهان که با مسئله پیری جمعیت مواجه هستند، سیاست‎هایی را جهت جلوگیری از پیری جمعیت و فرزندآوری بیشتر مادران در پیش گرفته‎اند.

به گزارش ایرنا، در برنامه بودجه جدید دولت ایتالیا، یک تبصره برای اعطای یک قطعه زمین کشاورزی به زوج‌هایی که در انتظار فرزند سوم هستند، گنجانده شده است. این تبصره مربوط به دخالت‌های دولتی برای ترویج توسعه اقتصادی و اجتماعی مناطق کشاورزی و رشد جمعیتی از طریق حمایت از خانواده می‌شود.
بر این اساس، ۵۰ درصد از این زمین‌ها مربوط به زمین‌های کشاورزی دولتی می‌شود که برای اهداف دیگر نهادها بدون استفاده مانده‌اند و ۵۰ درصد دیگر نیز زمین‌های متروکه در جنوب ایتالیا است که استفاده از آن به مدت ۲۰ سال به خانواده‌هایی اعطا شود که فرزند سوم آنها در سال‌های ۲۰۱۹، ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ متولد خواهد شد.
آن دسته از خانواده‌هایی که به این طرح می‌پیوندند، می‌توانند یک وام مسکن تا ۲۰۰ هزار یورو برای ۲۰ سال و بدون بهره درخواست کنند تا بتوانند نخستین خانه خود را در مجاورت زمین اعطا شده، خریداری کنند.
بر اساس این گزارش، جمعیت ایتالیا سیری نزولی را طی می‌کند و با روند کنونی تا ۱۰۰ سال آینده ۴۴ میلیون نفر کاهش پیدا کرده و به ۱۶ میلیون نفر خواهد رسید.
«متئو ریتوزلی» از موسسه «لومزا» به تازگی هشدار داد که «جمعیت ایتالیا با روند کنونی تا ۲۰ سال آینده ۸ میلیون نفر کاهش پیدا خواهد کرد و نیاز به اقدامی جهت حمایت از خانواده و زاد و ولد برای تغییر این روند است.»
موسسه ملی آمار ایتالیا (ایستات) نیز در گزارشی با تاکید بر اینکه زاد و ولد در این کشور به طور بی‌سابقه‌ای کاهش یافته است، از افزایش جمعیت سالمندان خبر داد و اعلام کرد: فقط ۱۳/۴ درصد جمعیت ایتالیا کمتر از ۱۵ سال سن دارد در حالی که بیش از ۶۴ درصد جمعیت این کشور در رده‌های سنی از ۱۵ تا ۶۴ سال است و ۲۲/۶ درصد جمعیت بالای ۶۵ سال سن دارد. شمار سالمندان ۸۰ سال به بالا نیز به ۷ درصد می‌رسد. ۱۵ هزار و ۵۰۰ نفر عمرشان از یکصد سال گذشته و جالب اینکه یک هزار نفر به ۱۰۵ سال رسیده و ۲۰ نفر نیز بالای ۱۱۰ سال سن دارند.
بر اساس اعلام ایستات، شمار افراد متاهل نیز به شدت کاهش یافته است. آمار جمعیت ۱۵ تا ۶۴ ساله نشان می‌دهد که در قبال کاهش ۳۰۹ هزار نفری جمعیت، شمار افراد متاهل نیز ۳ میلیون و ۸۴۳ هزار نفر کاهش یافت و در عوض به جمعیت مجردها و طلاق گرفته‌ها اضافه شد.
کاهش زاد و ولد در ایتالیا برای سومین سال پیاپی ادامه یافته و شمار نوزادان در سال ۲۰۱۷ میلادی به ۴۵۸ هزار نفر رسید که از این تعداد ۶۸ هزار نفر از والدین خارجی هستند.
ایستات با یادآوری اینکه در سال ۲۰۱۷ در مجموع ۱۶ هزار نوزاد کمتر از سال ۲۰۱۶ متولد شدند، ادامه داد: از سال ۲۰۱۵ میلادی شمار تولد نوزادان در ایتالیا به زیر ۵۰۰ هزار نفر در سال کاهش یافت. در سال ۲۰۱۷ درمجموع ۴۵۸ هزار و ۱۵۱ نوزاد متولد شدند که یک رکورد جدید از زمان وحدت ایتالیا محسوب می‌شود. در سال ۲۰۱۷ میلادی حدود ۱۲۰ هزار نوزاد کمتر از ۹ سال اخیر متولد شدند. کاهش شمار زاد و ولد در ایتالیا که از سال ۲۰۰۸ آغاز شد همچنان ادامه دارد.
در پایان سال ۲۰۱۷ میلادی جمعیت ایتالیا ۱۰۵ هزار و ۴۷۲ نفر کاهش پیدا کرد و به ۶۰ میلیون و ۴۸۴ هزار نفر رسید که از این تعداد ۵ میلیون نفر (۸/۵ درصد جمعیت ) مهاجران خارجی هستند.

یک تلنگر
گفتنی است، این نمونه تنها یک مورد از انواع و اقسام حمایت‌ها و طرح‌های تشویقی در کشورهای مختلف جهان از جمله کشورهای پیشرو و صنعتی است که با نگرانی از آسیب‌های کاهش نرخ زاد و ولد و افت نیروی مولد و اثرگذار در سال‌های آتی، چندین سال زودتر تلاش می‌کنند با روش‌های مختلف نسبت به ترمیم مطلوب جمعیت و افزایش نرخ زاد و ولد و فرزندآوری اقدام کنند. در کشور ما نیز سال‌هاست که کارشناسان حوزه جمعیت نسبت به پیر شدن جمعیت و کاهش شدید نرخ فرزندآوری در سال‌های پیش رو هشدار می‌دهند اما در عمل نه تنها سیاست‌های تشویقی خاصی برای تشویق زوج‌های جوان به فرزندآوری بیشتر مشاهده نمی‌شود بلکه گویا عده‌ای از مسئولان مربوطه بی‌میل به کنترل جمعیت نیز نباشند. البته در این بین اتخاذ راهکارهایی برای تشویق جوانان به ازدواج و برطرف کردن موانع آن از سوی دولت و مجلس و استفاده بهینه از منابع کشور و خدمات‌دهی مطلوبتر به خانواده‌ها با حاکم کردن سیاست‌های درست خود می‌تواند گام مهمی برای استفاده از پنجره طلایی جمعیت جوان کنونی و تضمین کیفیت جمعیتی کشور در دهه‌های آینده باشد. در همین حال فرهنگ سازی از سوی رسانه‌ها و اهل منبر و تریبون هم می‌تواند موثر باشد چرا که برخی خانواده‌ها با وجود تمکن مالی مناسب بازهم تمایلی به فرزندآوری بیشتر ندارند و جالب اینکه عده‌ای این کار را پزی روشنفکرانه و با الگوی غربی تصور می‌کنند حال آنکه همانطور که بیان شد اکنون خود غربی‌ها نیز در تلاش و تکاپو برای رواج چند فرزندی هستند.

کد مطلب : A97082000

📚منبع : کیهان