🟣 و از آن گذشته، اگر در یک کیسه تنباکو، یک ناخنک بماند، تمام کیسه را خراب و فاسد می کند.

🟣 ودر ساقه و نهال تنباکو بیشتر از پنج تا هفت برگ نمی گذارند باشد، اضافه آن برگ ها را قطع می کنند و نمی گذارند نهال تنباکو بزرگ شود و باعث کم قوتی تنباکو شود.

🟣 هر روز کشاورز باید در مزرعه تنباکو بگردد و مراقب ناخنک زدن و قطع کردن سرنهال ها شود که از هفت برگ بیشتر در ساقه نباشد و گیاه گل نکند.

🟣 هر زمانی که برگ های تنباکو شکننده شد و خال های زرد رنگ روی برگهای گیاه ایجاد شد، زمان قطع کردن و برداشت محصول می شود.
 
🟪 نحوه رسیدگی و مراقبت از تنباکو از اول کاشت نشاء تا موقع برداشت و در کیسه گذاشتن و عمل آوردن آن :

🟣 کشاورز با دقت زیاد، هر روز باید در محصولات بگردد و به محض اینکه آفت ناخنک به شکل غنچه گل باز شده است، مشخص می شود را قطع کند و هر چه آفت ناخنک در داخل برگ ها فرو برود، فورا باید آن را قطع کنند که باعث بی قوتی تنباکو نشود.

🟣 این زمان است که لوله های تنباکو را پر از آب می کنند و روز بعد کشاورزان با داس به صحرا می روند و تمام تنباکو را قطع می کنند.
و اگر در یک روز نتوانند برداشت کنند طی چند روز به این کار مشغول می شوند.

🟣 از همان قسمت قطع شده بالای لوله در زمین فرو می کنند، هر وقت وسط برگ ها که به آن خار می گویند، خشک شود،

🟣 اگر هوای آن مزرعه خشک و بدون رطوبت است، مجدداً آب را در کف لوله ها می اندازند و یک روز بعد طرف عصر، هر مقدار که تنباکو در زمین فرو نموده اند بیرون آورده، در کف لوله های آب خورده ی نم دار شده که کشاورزان به آن کچه می گویند، می اندازند.

🟣 اولا به اندازه ای که در نظر دارند،  حاصل به دست آمده را در صحرا می گذارند ومراقب آفت گیاهی به نام ناخنک باید باشند و هرس کردن نمی خواهد و گل می کند و بذر جدا می شود.

🟣 ثانیا بعد از قطع تنباکو از بیخ و ریشه ی آن دوباره گیاه آن سبز می شود و رشد می کند.
در فصل زمستان دو بار آب به فاصله یک ماه به آن می رسانند، از دهم اردیبهشت تا آخر ماه به فاصله ی ده روز یک بار آب می دهند وآن وقت گل می کند.

✍ مفاتیح الارزاق، ج۲، ۵۷۵