🍆 زراعتش به چند صورت است: در هوای گرم خوب پرورش پیدا می کند و هوای سرد برای بادنجان مضّر است و زود خراب و فاسد می شود

🍆 و حتی سایۀ درخت و دیوار هم به آن آسیب می رساند زمین چه با قوت باشد چه ملایم و چه مرطوب با آن سازگار است و نیاز به هوای گرم و معتدل دارد و اگر با آب شیرین آبیاری کنند بهتر خواهد بود.

🍆 اول بذر بادنجان را در زمین پر قوت می کارند تا سبز شود، سپس به مکان دیگر بذرهای سبز شده انتقال می دهند.

🍆 وقت جا به جایی آن نهال ها اواخر روز است که تا غروب بیشتر از سه ساعت باقی نمانده باشد.

🟫 در کاشتن بذرها رعایت چند نکته لازم است: 

☑️ اول، زمین پر قوت و مرغوب باشد به اندازه ای که کفاف  بذرها که در شخم زدن به دفعات انجام می شود را داشته باشد و کود بسیار زیادی به آن برسانند.

☑️ دوم، آنکه بادنجان زراعت گرمسیری است از سرما زود پژمرده و خراب می شود، ناچار هستند که روی آنها را با گیاهان دیگر بپوشانند تا از سرما در امان بمانند.

🟤 کود هم باید کود گوسفندی و یا کبوتر  و دودۀ حمام بدهند که زراعت را از سرما حفظ کند. 

☑️ سوم، اینکه به دفعات بالا بین دهقانان و کشاورزان ثابت شده است که بیشتر گیاهانی که بذر آن ها در زمین کاشته می شود و با به دست آمدن نهال ها جا به جا می نمایند

🟤 محصول به علت پر قوت بودن زمین بهتر خواهد بود و مرغوب تر است و زودتر بزرگ می شود،

🟤 به علت اینکه در زمین اول به علت زیاد بودن و در پیچیده شدن ریشه ها نمی توانند به خوبی رشد کنند و زمانی که از مکان اول بیرون می آورند

🟤 و در زمین دیگری می کارند به دلیل وسیع بودن مکان نشاطی تازه پیدا می کنند و باعث رشد و نمو آن ها می شود و رشد زیادی در آن به دست می آورد

🟫 نحوۀ آماده کردن بذر بادنجان با همان تخمدان به این صورت می باشد:

🍆 از بیستم بهمن ماه لغایت دهم فرودین با توجه به هوای آن منطقه در گرمی و سردی، در مناطق گرمسیر زودتر و در مناطق سردسیر دیرتر این کار را انجام می دهند. 

🍆 بذر بادنجان را ده روز در آب قرار می دهند و در این مدت زمین را از نظر کود و شخم آماده می کنند.

🍆 کرت های کوچک می بندند و کف آنها را نرم و صاف و هموار می کنند، بذر را در آن کرت ها به صورت پرو زیاد می ریزند و روی بذرها را ریگ نرم می پاشند و بعد هر سه روز یکبار آبیاری می کنند تا سبز شود.

🍆 پس از سبز شدن هر شش روز یکبار تا قبل از جا به جا کردن آبیاری می کنند، یا آنکه بعد از بستن کرت ها کود می ریزند و تخم بادنجان ها را خشک در آن کرت ها ریخته و ریگ نرم بر رویشان می پاشند و فوراً آب صاف روی آن می ریزند، سپس هر سه روز یکبار آب داده تا سبز شوند. 

🍆 بعد از سبز شدن هر شش روز یکبار آبیاری می کنند و هر گاه متوجه بارش تگرگ بشوند روی آن ها را با بوته های خار می پوشانند تا تخم آن سبز و بلند شود و اگر در محل کاشتن تخم ها متوجه وجود کرم شوند

🍆 کرت را پر از آب می کنند و کرم ها بر روی آب می آیند و آن ها را با دست خارج می کنند. یا آنکه انجدان در پارچه ای می بندند بر سر راه آبی که داخل کرت می شود قرار می دهند و کرم ها می میرند.

🍆 خلاصه آن که به مدت سه ماه از اول کشت آن صبر می کنند و از آن ها مراقبت می کنند و زمانی که موقع خارج کردن و انتقال نهال ها رسید، یک روز قبل، آب در کرت ها می اندازند تا به آسانی و راحت تر از زمین و از بین ریشه ها جدا شوند.

🍆 هنگام کندن آن ها باید مراقب باشند تا ریشۀ آن ها خراب و کنده نشود. بلکه چوب محکم و بلندی پیدا می کنند نزدیک نهال بادنجان در زمین فرو می کنند که از ریشۀ بذر بیشتر در خاک فرو نرود.

🍆 آن وقت آن چوب را مایل به سمت نهال بادنجان می کنند و ریشه را با دقت خارج می کنند.

🍆 در این مدت که بذرهای بادنجان در حال رشد و نمو هستند، زمین دیگری را مشخص می کنند، چند بار شخم می زنند و شیار می دهند،

🍆 کود کهنه می ریزند و کرت می بندند یا لوله می گذارند و آب را در کرت ها می گذارند تا نمناک شود و رطوبت پیدا کند سپس برای کشت در هر قسمت سه نهال می کارند.

🍆 سه روز که گذشت مجدداً آبیاری می کنند و هر کجا که نهال آن به خوبی نگرفته بود دوباره می کارند. بعد دو دفعه هر شش روز یک بار آب می دهند، آن وقت بیست روز دست نگه می دارند و بعد از بیست روز آبیاری می کنند.

🍆 به محض اینکه زمین نمناک شد، اگر زمینی کم قوت بود کود و خاک را مخلوط می کنند و پای هر بوته و نهال می ریزند به این گونه که دور بوته را خالی می کنند و از مخلوط خاک و کود پای نهال و بوته می ریزند طوری که اطراف بوته خاکش بالاتر از سطح زمین باشد.

🍆 اگر کودی که مصرف می کنند کود کبوتر باشد بسته به گرمای آن کود دارد که چند روز یک بار آبیاری کنند که معمولا هر سه روز یک بار می باشد وچنانچه از کودهای دیگر باشد هر شش روز یک مرتبه آب به زمین می رسانند تا آخر محصول.

🍆 چنانچه نهال را پس از انتقال به کرت های خشک بیاورند در همان ساعت آب می دهند و روز بعد نیز آب را تجدید می کنند و بعد به قانون و قواعد ذکر شده آبیاری می کنند و به همانگونه رسیدگی می کنند.

🍆 مزرعه بادنجان باید جایی باشد که باد کمتر در آن بپیچد، زیرا که باد باعث ریختن گل بادنجان می شود.

🍆 زمینی که در آن لوله برای آبیاری باشد برایش مناسب تر است.

🍆 زمینی که گِل قرمز داشته باشد برای بادنجان مطلوب تر است.

🍆 گفته اند که: اگر زمینی را پیدا کنند که مدت سی سال یا بیشتر در آن بادنجان زراعت نشده باشد بسیار خوب ومناسب است چون می خواهند بذر بادنجان را به دست بیاورند،

🍆 در مزرعه به اندازه مورد نظر چند اصله نهال را می کارند و زمانی که به بار نشست در هر نهال دو یا سه بادنجان بزرگ و صاف را سیاهرگ است با طنابی یا نخی مشخص و نشانه گذاری می کنند و صبر می کنند

🍆 که به اندازه  کافی بزرگ شوند و تخم سیاه رنگ آن ها رسیده شود و آن زمان از درخت چیده و در آفتاب قرار می دهند‌.

🍆 اگر که گوشت آن فاسد شود، سپس تخم آن ها را جدا می کنند و مجدداً در آفتاب خشک می کنند چون بادنجان در مناطق گرم در تمام فصول سال کشت می شود.

🟫 اگر بخواهند در سرزمین معتدل  زود به دست بیاورند:

✔️ اولا: مزرعه اب را  انتخاب می کنند که از آفت سموم محفوظ باشد.

✔️ ثانیا: در پاییز که بادنجان از بوته جدا می شود، چند اصله نهال پر قوت را از روی زمین قطع می کنند به طوری که ریشه آن در زمین باقی بماند،

✔️ کود اسب بر روی آن می ریزند وگیاهان زیادی روی کودها می ریزند وکاملا می پوشانند که ریشه آن محفوظ شود و خشک نشود و اول بهار روی آن باز می کنند و شروع به آبیاری می کنند و زود به ثمر می رسد. این کار در بیشتر سرزمین های گرمسیری انجام می شود.

✍ مفاتیح الارزاق، ج۲، ۵۳۲