🔷 در بیان احوال شهرهای رومیّه و کیفیت تدبیر آن: حفظ تندرستی  از دیدگاه حضرت ثامن الحجج (ع)در ماه های تیر و مرداد که با ماه های رومی حزیران و تموز مصادفند.

🟦 در بیان احوال شهرهای رومیّه و کیفیّت تدبیر آن:

🔷 از برای تو آنچه سزاوار است ذکر او از تدبیر فصول سنه و ماه‌های رومیّه که واقعه‌ای در آن سال است در هر فصلی علی حده و آنچه استعمال باید نمود از اطعمه و اشربه و از آنچه اجتناب باید نمود و کیفیت حفظ صحت فرمود :

🔵 ماه چهارم، حزیران است که اوّل تابستان است و آن سی روز است، تمام می‌شود سلطنت بلغم و رو می‌کند زمان مرّۀ صفرا و زیاد می‌شود

🔷 به جهت آنکه فصل تابستان از تعب و از خوردن گوشت چرب و زیاد خوردن آن و نهی شده است

🔷 از بوییدن مشک و عنبر که دماغ را خشک می‌کنند و نفع می‌کند

🔷 خوردن سبزی‌های بارده مثل کاسنی و خرفه و خوردن خیارین و شیرخشت و میوه های رطبه مثل هندوانه و زردآلو و آلوچه و امثال آنها و استعمال چیزهای ترش به جهت تدبیر و دفع عفونت هوا نافع است

🔷 و از گوشت ها گوشت بز نر یک ساله و بزغاله و از مرغ ها مرغ خانگی و تیهو و درّاج و نافع است خوردن البان و ماهی تازه. 

🔵 ماه پنجم، تموز است، و آن ماه وسط تابستان است و آن سی و یک روز است و آن کمال شدّت حرارت است و آب‌ها کم می‌شود

🔷 و بنوشید آب سرد به ناشتا و بخورید مأکولات بارده را و ممزوج به آب نما‌یید آن شراب زبیبی حلال را و اکل نما‌یید

🔷 اغذیۀ لطیفه را چنانچه در حزیران ذکر شد و استعمال نما‌یید مشمومات و ریاحین باردۀ رطبۀ طیب الرّایحه را. 

✍ منبع:حفظ الصّحه و سیاست  المدن، موسی بن علیرضا ساوجی ،  ترجمه متن رساله الذهبیه ،تصحیح و تحقیق وجیهه پناهی ،انتشارات المعی ،تهران، ۱۳۹۱ه .ش ،صص ۴۴، ۴۵

🟦 برای سهولت در درک  کلام حضرت امام علی بن موسی الرضا این متن را به نثر ساده و روان برگردانده ایم که تقدیم حضور مخاطبان می گردد.

🔷 درباره کیفیّت ماه های رومی و تدبیر آن:
امام رضا (ع) در رساله الذهبیه می فرمایند:« برای تو شایسته آن است که تدبیر فصل های سال و ماه‌های رومی را در نظر داشته باشی و در هر فصلی باید از طعام ها و نوشیدنی های مخصوص استعمال نمایی و از بعضی خوراک ها اجتناب ورزی و برای حفظ صحّت در ماه چهارم (حزیران) فرمود: 

🔵 «ماه چهارم، حزیران است که شروع آن اوّل تابستان می باشد، این ماه سی روز است(از۲۴ خرداد ماه تا ۲۲ تیرماه شمسی)،در این مدت غلبه خلط بلغم تمام می‌شود و زمان ترشح خلط مرّۀ صفرا فرا می رسد و زیاد می‌شود؛

🔷 به جهت آنکه فصل تابستان از تعب و کارهای طاقت فرسا و فراوان و از افراط در خوردن گوشت چرب نهی شده است.

🔷 و همچنین از بوییدن مشک و عنبر که دماغ را خشک می‌کنند باید پرهیز کرد

🔷 و آنچه سودمند است خوردن سبزی‌های با طبع خنک مثل کاسنی و خرفه است و نیز خوردن خیارین و شیرخشت و میوه های تازه با مزاج تر مثل هندوانه و زردآلو و آلوچه و امثال آنها مفید است و استعمال خوراک های ترش به جهت دفع عفونت هوا نافع است

🔷 و از گوشت ها گوشت بز نر یک ساله و بزغاله و از مرغ ها مرغ خانگی و تیهو و درّاج از خوراک های مفید است و خوردن لبنیات و ماهی تازه نیز توصیه می گردد.

🔵 ماه پنجم، تموز است، و آن ماه در وسط تابستان بوده و سی و یک روز است (مصادف است با ۲۳ تیرماه تا ۲۳ مردادماه شمسی) و هوا در کمال حرارت و گرماست و آب‌ها کم می‌شود،

🔷 بنابراین آب سرد را در حالت ناشتا بنوشید و خوراکی های خنک بخورید؛ دیگر آنکه شراب زبیبی حلال را در آب حل نما‌یید وسپس بنوشید. 

🔷 غذاهای لطیف و سبک را چنانچه در مورد حزیران ذکر شد استعمال نما‌یید و از بوییدنی ها و گیاهان خوش بوی سرد و تر استفاده کنید.