تدابیر ۲۲ فروردین تا ۲۳ اردیبهشت از دیدگاه امام رضا علیه السلام : رساله ذهبیه

در مورد ماه نیسان تدابیر ارزشمندی در رساله ذهبیه آمده است:

نیسان: ثَلاثون یوما. فیه یطول النهارُ، و یقوى مزاجُ الفصل، و یَتَحرََّکُ الدمُ، و تَهُبَُّ فیه الریاحُ الشرقیهُ،

و یُستعملُ فیه من المَآکلِ المَشوِیََّهِ، و ما یُعمََّل بالخَلَِّ، و لُحًومِ الصََّیدِ، و یُصالِحُ (یعالج) الجماعُ، و التَّمریخُ بالدُّهنِ فی الحمام، و لا یُشرَبُ الماءُ على الریقِ، و یُشَمُّ الرَّیاحینُ، و الطیِّبُ.

نیسان (دومین ماه بهار) سی روز است روزها در آن طولانی میشود و مزاج فصل (که گرم و تر است) درآن شدت میگیردو خون (در بدن) به حرکت در می آید و بادهای مشرقی می وزد.

خوردنی های تنوری (کبابی) و آنچه با سرکه پرورده شده وگوشت صید در این زمان استفاده شود. جماع و روغن مالی بدن در حمام به صلاح بدن است. در این ماه نباید ناشتا آب نوشید و بوکردن اشیاء و گیاهان خوشبو مفید است.

توصیات غذایی در ماه نیسان:

خوراک های ملین و زود هضم مثل کباب های لطیف، غذاهایی که با سرکه تهیه میشود، خوردن گوشت کبک، تیهو، آهو خوردن گوشت شکار

توصیه های بهداشتی:

روغن مالی بدن در حمام، جماع در این ماه خوب است، بوییدن گلها و گیاهان و بطور کلی استشمام عطرهای خوش بو

نکته ها:

ماه نیسان سی روز است تقریبا از ۲۲ فروردین تا ۲۳ اردیبهشت به طول می انجامد.

ماه نیسان جز تغییرات طبیعی آب و هوا محسوب میشود که خود با ایجاد تغییرات عمده در مزاج بدن ها و ایجاد بیماری ها همراه اوست، در نتیجه برای حفظ سلامتی رعایت قوانین و تدابیر مخصوص به هر ماه و فصل الزامی است.

این ماه گرم و تر است. البته برخ از حکما به دلیل تظاهرات مختلفی که در فصل بهار خصوصا اردیبهشت ماه بر انسان ایجاد میشود و بروز برخی بیماریها مانند:
تب ها، آلرژی ها و … این فصل را گرم و مرطوب در حد اعتدال می دانند.

بادهای مشرقی معروف به باد صبا در این ماه میوزد لذا خون بالطبع حرکت میکند.

جمع آوری آب باران در این ماه بسیار سفارش شده است و خواص درمانی فراوانی برای آن
ذکر نموده اند.

سید بن طاووس (ره) در کتاب شریف مهج الدعوات دعاهای مختلفی را برای خواندن به روی آب باران در این ماه که موسوم به آب نیسان است ذکر کرده اند

در این ماه خوردن کباب و گوشتی که با سرکه (سرکه ای که در ۹۱روز با شرایط خاص و برخلاف سرکه های سنتی بدون مخمر به عمل می آید…..) و گوشت شکار مفید است زیرا این غذاها لطیف (زودهضم) بوده و مفید مزاج بدن است.

الف) امام صادق علیه السلام فرمود: سرکه خوب خورشتی است، مره(سودا و صفرا) را میشکند، قلب را زنده میکند، لثه را محکم مینماید و جنبنده های (کرم) شکم را میکشد.

✍ دعوات راوندی، ص۰۳۶

ب) امام کاظم علیه السلام: ذرباره کسی که بیماری اش دوچندان شده (یا از بیماری اش ضعیف گشته) فرمودند: کباب بخور.

✍ بحارالانوار به نقل از مجموعه شهید، ج ۵۹، ص۲۸۰

روغن مالی در این ماه سبب حفظ اعتدال بدن میشود.

این ماه از فصل، بویژه برای پیران و صاحبان مزاج سرد و خشک مناسب ترین برای زندگی و سلامت است.

جماع سبب سرد شدن بدن میشود لذا در این ماه بهتر است.

بوییدن گلها در این ماه شادابی و طراوت را بدنبال دارد چرا که در این ماه گلها در طبیعت رشد نموده و عطرافشانی مینمایند و همان شادابی و طراوت را به جان مینشانند.

سفارش اهل بیت علیهم السلام به بوییدن گل نرگس بسیار زیاد است.
امام رضا علیه السلام فرمود: گل نرگس ببوئید، زیرا زکام (سرماخوردگی) ایمنی میبخشد، همچنین است سیاهدانه.

✍ بحارالانوار، ج۶۲، ص۴۲۳

دلیل علمی: گل نرگس کلید درمان افسردگی، دانشمندان کشف کرده اند که مولفه های تشکیلل دهنده گل های نرگس میتوانند از سد خونی مغزی یا دیوار دفاعی که مغز را منزوی نگاه میدارد، عبور کنند. این سد مشکل مهمی برای پزشکان در درمان شرایط مغزی چون افسردگی است چراکه در بردارنده پروتئین هایی است که به محض ورود دارو آن را پس میزند.

تدابیر ماه نیسان این نکته را روشن می سازد که در این ماه مطلوب است که انسان خود را به طبیعت نزدیک کند مثل بوییدن گلها و مصرف گوشت شکار