🟤 شاه جویی بالای زمین در می آورند و وسط هر دو تکه زمین یک جوی قرار می دهند و تخته ای در جوی قرار می دهند به اندازه ای که آب لازم است تا یک تکه زمین پر شود. 🟤 هر چه آبگیر پشته بیشتر باشد، حاصل بهتر و محصول پر بارتر خواهد شد. […]

🟤 شاه جویی بالای زمین در می آورند و وسط هر دو تکه زمین یک جوی قرار می دهند و تخته ای در جوی قرار می دهند به اندازه ای که آب لازم است تا یک تکه زمین پر شود.

🟤 هر چه آبگیر پشته بیشتر باشد، حاصل بهتر و محصول پر بارتر خواهد شد. از شاه جوی، آب به جوی های وسط تخته ها می اندازند.

🟤 آبیار بیل به دست می ایستد تا دهن هر پشته را با بیل باز کند و آب را در پشته جاری کند و بعد از سیراب شدن پشته آب را راهی پشتۀ مقابل می کند تا پشتۀ بعدی نیز سیراب شود باید مراقب باشند تا همه ی پشته ها آب بخورند.

🟤 اگر چه این کار بسیار سخت و پر زحمت است ولی با منفعت و پر برکت است.
به پرباری محصول اضافه می کند و آب کمتری استفاده می شود. 

🟤 گاهی علاوه بر شاه جوی و جوی وسط زمین، به دلیل زیاد مصرف نشدن آب و به هدر نرفتن آب و خراب نشدن محصولی که در جوی قرار دارد،

🟤 یک جوی بلند به سمت بلندی هر زمینی درست می کنند که به آن مفرد و یدک می گویند که آب را از داخل مفرد به همه ی قطعه های زمین می رساند.

🟤 البته از این روش برای زمین های صاف و مسطح استفاده می کنند.
و هر گاه زمینی غیر مسطح و پست و بلند بود، انتهای قطعه زمین ها را هلالی درست می کنند یا به هر شکلی که آب در قطعۀ زمین قرار بگیرد. 

🟤 خلاصه یک شاه جوی که آن را سراوان گویند بالای تخته های زمین بیرون می آورند، از شاه جوی آب را در تختۀ  اول می اندازند و سیراب می کنند تا تختۀ آخر را سیراب می کنند و مراقبت می کنند تا آب به همه قسمت ها برسد.

🟤 بعد از تمام شدن قطعه  اول از همان شاه جوی به قطعه  دوم آب می رسانند تا قطعه آخر را به همین شکل به ترتیب آبیاری می کنند،

🟤 ولی در آبیاری کردن زمین باید دقت کنند که زمین اگر مسطح است راه و آب را حدوداً وسط هر قطعه قرار دهند تا قطعه ها مقابل یکدیگر قرار بگیرند و اگر زمین پست و بلند است راه آب را حدوداً مخالف یکدیگر قرار بدهند،

🟤 منظور این است که باید کشاورز دقت به نوع زمین بکند و به هر طریقی که آب بهتر به زمین می رسد به همان شکل آبیاری کند.

🟤 و گاهی پیش می آید که علاوه بر شاه جویی به دلیل نیاز جویی به طرف بلندی هر قطعه بیرون درست می کنند، که به آن مفرد می گویند و از آن جوی آبیاری می کنند.

🟤 پشته و قسمت هایی که آب می رساند به زمین برای خربزه و درخت و انگور به سه روش انجام می شود.

🟤 خربزه را بر خلاف زراعت های دیگر از آخر پشته آبیاری می کنند تا آب در زمین قرار بگیرد.

✍ مفاتیح الارزاق، ج۱،ص۴۰۹ تا۴۱۲