بر اساس مصوبه شورای فرهنگ عمومی کشور: هفدهم شوال، روز ملی فرهنگ پهلوانی و ورزش زورخانه ای هفده شوال روزی است که حضرت علی(ع) با عمربن عبدود پهلوان معروف عرب مبارزه کرد و او را شکست داد و پرچم اسلام را سر بلند و پرچم کفر را واژگون ساخت، به همین دلیل این روز را […]

بر اساس مصوبه شورای فرهنگ عمومی کشور:
هفدهم شوال، روز ملی فرهنگ پهلوانی و ورزش زورخانه ای

هفده شوال روزی است که حضرت علی(ع) با عمربن عبدود پهلوان معروف عرب مبارزه کرد و او را شکست داد و پرچم اسلام را سر بلند و پرچم کفر را واژگون ساخت، به همین دلیل این روز را به عنوان روز فرهنگ پهلوانی و ورزش زورخانه ای نامیده اند.

این روز توسط شورای فرهنگ عمومی تصویب شده و به تایید شورای عالی انقلاب فرهنگی رسیده و ابلاغ شده است.
درج و تصویبˈ روز فرهنگ پهلوانی و ورزش زورخانه ایˈ در متن تقویم رسمی کشور، با هدف پاسداری و ترویج فرهنگ ارزشمند پهلوانی و جوانمردی و همچنین در راستای اهداف سازمان یونسکو در زمینه حفاظت از میراث فرهنگی ناملموس انجام شده است.
این مناسبت فرهنگی بتواند بهانه خوبی برای ترویج اخلاق مداری و فرهنگ جوانمردی در کشور و هدیه ای معنوی به مردم جهان باشد.

این آیین‌ها در تاریخ ۲۵ آبان ماه ۱۳۸۹ ( ۱۶ نوامبر ۲۰۱۰ .م) در فهرست میراث معنوی یونسکو به ثبت جهانی رسید. این آموزش ها به مسائل مادی و آموختن هنرهای تکنیکی و فیزیکی محدود نمی شود و در آن درس اخلاق و منش پهلوانی، از اهمیت بسزا و مهمی برخوردار بوده است.

ورزش زورخانه‌ای یا باستانی و یا ورزش پهلوانی دنباله همان آموزش هاست که در محدوده تاریخی و فرهنگی ایران از گذشته‌های دور رواج داشته است. ورزش زورخانه‌ای، آداب و سنتی خاص دارد. آداب و سننی که با پیروی از پهلوانان و دلاوران افسانه‌ای دوره باستان و تاسی به پیشوای نخستین شیعیان و جوانمردان، خُلق و خوی مردانگی و مروت و جوانمردی را در ورزش کاران بر می‌انگیزد یا نیرو می‌بخشد.

شعار ورزش باستانی «پرورش روح و جسم» است. یکی از اصلی‌ترین آداب زورخانه اینست که ورزشکاران باید مواردی را از قبیل فروتنی و از خود گذشتگی، مروت، مردانگی، میهمان نوازی، پاکیزگی، کمک به فقرا و تنگدستان و دیگر صفات پهلوانی را رعایت کنند. پوریای ولی پهلوان، صوفی و شاعر ایرانی است که در ورزش‌های زورخانه‌ای پیشینه زیادی داشته است.

«ورزش پهلوانی»؛ که آمیزه به خصلت فداکاری و «جوانمردی» است مشتمل بر صدق و صفا، فروتنی، خودشکنی و پرهیز از خودخواهی، خودبینی و سفر باطنی به مرزهای لایتناهی حق‌ پرستی، حق‌ جویی و حق‌ طلبی است. در یک کلمه «اعتلای معنویت» همراه با پرورش جسم و قدرت جسمانی در آحاد جامعه ما می­ باشد. چنان­که در گذشته نه‌ چندان دور در کثرت شهرهای ایران، «پهلوانان» در «زورخانه‌ ها» یکی از متخلق‌ ترین چهره‌ های مردمی و تکیه‌ گاه قابل اعتماد برای قشر ضعفا و مظهر «احقاق حق»، شجاعت و ایستادگی و مقاومت در برابر ظلم و مقابله با ستم و ستمگری بوده است.

اینک باتوجه به ارزش­ و اهمیت ورزش­ های باستانی زورخانه­ ها درفرهنگ عمومی کشور و با عنایت به توصیه­ های موکد مقام معظم رهبری مبنی بر اینکه:

اولاً: ورزش باستانی برای ما نه یک ورزش بلکه یک تاریخ و یک فرهنگ است.

ثانیاً: پهلوانی در تاریخ گذشته ما توام با گذشت، فداکاری، مردانگی و جوانمردی بوده و برای احیای این فضایل باید این فرهنگ را رشد و توسعه داد.

ثالثاً: برای رشد سنت­ ها و خصلت­ های ویژه پهلوانی که همان دیانت و جوانمردی است باید فضای فرهنگی ورزش زورخان ه‌ای حفظ و تقویت شود.

شورای فرهنگ عمومی با هدف ترویج و رونق ورزش زورخان ه‌ای به منظور توسعه فضیلت پهلوانی در فضای فرهنگی کشور خصوصاً نسل جوان و به استناد موافقت شورای عالی انقلاب فرهنگی طی نامه شماره ۹۹۲/۸۹/دش مورخ ۶/۲/۱۳۸۹، آیین­ نامه ترویج فرهنگ پهلوانی از طریق توسعه ورزش زورخانه‌ای در کشور را به تصویب می‌رساند.